شناخت بازارهای اصلی مالی

مدیریت سرمایه چیست؟ - آشنایی با اصول مدیریت سرمایه

مدیریت سرمایه، یکی از جنبه های جدانشدنی و ضروری زندگی ماست. ما آنقدر درگیر زندگی روزمره خود هستیم که اهمیت مدیریت سرمایه را فراموش می کنیم. بدون دانش مدیریت سرمایه، نمی توان یک زندگی آزاد داشت و دانست که چگونه صورت حساب های خود را بدون مشکل پرداخت کرد و از شر بدهی های مالی خود خلاص شد.

مدیریت سرمایه به فرآیند بودجه بندی، پس انداز، سرمایه گذاری، خرج کردن یا نظارت بر مصرف سرمایه یک فرد یا یک گروه اشاره دارد. اگر حوضه فعالیت شما بازارهای مالی می باشد، این کلمه را زیاد خواهید شنید.

خیلی از افراد هستند که دوست دارند با مازاد سرمایه شان، در جاهایی که به آنها سودهای خوبی می دهد یا اصطلاحا بازگشت خوبی دارد، سرمایه گزاری کنند. ولی متاسفانه اکثر آنها نمی دانند در کجا و شناخت بازارهای اصلی مالی چگونه باید سرمایه شان را مدیریت و این کار را انجام دهند.

به عنوان مثال، عده ای تمایل به سرمایه گزاری در بازار سهام دارند. عده ای دیگر اما دوست دارند پولشان را صرف خرید و فروش ارزهای بین المللی که به آن بازار فارکس گفته می شود، بکنند. گروهی هم تمایل به خرید ملک، طلا و یا هر دارایی که به آنها سود خوبی بدهد، دارند.

آیا مدیریت سرمایه به معنی درست و صحیح خرج کردن است؟ آیا مدیریت سرمایه به این معنی است که بتوانیم سودده ترین بازارهای مالی حال حاضر را تشخیص داده و انتخاب کنیم؟ در وضعیت موجود، ریسک کدام بازارها کمتر است؟

در این مقاله آموزشی بسیار مهم، قصد داریم پاسخ اینگونه سوالات شما را داده و شما را با عناوین زیر، آشنا کنیم.

اهمیت مدیریت سرمایه در زندگی مالی، مفهوم مدیریت سرمایه چیست، رعایت اصول مدیریت سرمایه، ارکان اصلی مدیریت سرمایه را بشناسید، ریسک، بازده، حجم معاملات، نسبت بازده به ریسک، نسبت افت سرمایه، چگونه مدیریت سرمایه انجام دهیم و جمع‌بندی.

اهمیت مدیریت سرمایه در زندگی مالی

همه ما در زندگی های مان حداقل یک مرتبه با افرادی روبرو شده ایم که از لحاظ مالی، درآمد بسیار خوبی دارند. ولی وقتی کمی به آنها نزدیک تر می شویم، متوجه آشفتگی های مالی در زندگی این افراد می شویم. در حقیقت، رنجی که آنها متحمل می شوند، هیچ ربطی به درآمدشان ندارد؛ این افراد با مشکل "عدم مدیریت سرمایه" روبرو هستند. اینگونه افراد نمی دانند که چطور درآمدهای عالی شان را سرمایه گذاری و پس انداز کنند. در واقع، هر چقدر درآمد این عده بالاتر برود، به همان اندازه خرج بیشتری دارند. مدیریت سرمایه در زندگی مالی، درباره دستیابی به اهداف بلند مدت و کوتاه مدت است. دلایل متعددی وجود دارد که چرا تا این حد، مدیریت سرمایه اهمیت دارد اما، در اینجا ما فقط به چند مورد از آنها توجه می کنیم.

اولین مزیت مدیریت درست سرمایه این است که شما را مجبور به داشتن یک طرح و نقشه می کند. وقتی شما می دانید که چقدر از درآمد فعلی تان را باید کی، کجا، چگونه و در چه مارکت هایی هزینه کنید، اولین مشکل تان مرتفع می شود.

دومین حسن داشتن مدیریت مالی، به ارمغان آوردن امنیت مالی برای شما است. بر اساس هرم مشهور ابراهام مازلو، یکی از امنیت های مهم بشر، امنیت مالی است. اگر شما برای درآمدتان نقشه درست و کارآمدی نداشته باشید، همیشه دچار استرس و نگرانی خواهید بود.

نکته مهم بعدی درباره اهمیت مدیریت مالی، افزایش دارایی های شما است. فردی که می داند چگونه سرمایه اش را مدیریت کند، قطعا با سرمایه گذاری های درستی که می کند، دارایی هایش را زیادتر خواهد کرد. در نتیجه زندگی این فرد، از استانداردهای بالاتری نسبت به بقیه، برخوردار است.

مفهوم مدیریت سرمایه چیست؟

مدیریت سرمایه اصطلاح گسترده ای است که شامل خدمات و راه حل ها در کل صنعت سرمایه گذاری می شود. در بازار، مصرف کنندگان به طیف گسترده ای از منابع و برنامه های کاربردی دسترسی دارند که به آنها امکان می دهد تقریباً هر جنبه ای از امور مالی شخصی خود را به طور جداگانه مدیریت کنند.

اغلب زمانی که دارایی خالص سرمایه گذاران افزایش پیدا می کند، به دنبال افراد و شرکت های حرفه ای سرمایه گذاری برای یادگیری نحوه صحیح سرمایه گذاری، می روند.

مدیریت سرمایه گذاری به فرآیندهای بودجه ریزی، پس انداز، سرمایه گذاری، خرج کردن یا نظارت بر مصرف سرمایه یک فرد یا یک گروه اشاره دارد. این اصطلاح همچنین می تواند به طور محدودتر به شناخت بازارهای اصلی مالی مدیریت سرمایه گذاری و مدیریت پورتفولیو اشاره کند.

در کل مدیریت سرمایه در یک جمله، داشتن دانش و توانمندی سرمایه گذاری با کمترین ریسک، برای رسیدن به حداکثر سود می باشد.

رعایت اصول مدیریت سرمایه

حال که متوجه شدید مدیریت سرمایه چیست، باید خود را برای رعایت قواعد و اصول آن، آماده کنید. اکیدا توصیه می شود هر سرمایه گذاری قبل از ورود به دنیای تجارت، نسبت به ریسک های آن نیز، شناخت بازارهای اصلی مالی آگاه باشد.

معمولا افرادی که شناخت بهتری از خودشان دارند، سرمایه گذاری های موفق تری نیز انجام می دهند. شاید برای شما هم این سوال مهم پیش بیاید که، اصول مدیریت سرمایه چیست؟ در قسمت بعدی این اصول را برای شما بیشتر توضیح می دهیم.

ارکان اصلی مدیریت سرمایه را بشناسید

اگر مدیریت سرمایه را به یک میز با پنج پایه تشبیه کنیم هر پایه، یکی از ارکان اصلی سرمایه گذاری می باشد. هر معامله گر و سرمایه گذار هوشیار و آگاهی، برای ورود به یک سرمایه گذاری موفق، باید این اصول را رعایت کند.

این ارکان عبارتند از: ریسک، بازده، حجم معاملات، نسبت بازده به ریسک و نسبت افت سرمایه.

در دنیای پر چالش کسب و کار امروز همه افراد سعی در به دست آوردن سودهای بیشتری دارند اما این سودهای بیشتر، همیشه همراه با درصدی ریسک خواهد بود. یک سرمایه گذار آگاه، شناخت بازارهای اصلی مالی قبل از ورود به هر معامله ای، باید بداند که چه مقدار از سرمایه اش را حاضر است به خطر بیاندازد یا اصطلاحا ریسک کند. این مسئله، یکی از مهم ترین نکات هر سرمایه گذاری است.

بازده

به زبان ساده بازده، مقدار سود احتمالی است که یک سرمایه گذار قرار است به دست آورد. همانگونه که در مبحث ریسک درباره درصد ذکر کردیم، در این قسمت هم، قرار است یک سرمایه گزار در ازای ریسکی که می کند، درصدی سود به دست آورد. در نتیجه، بازده هم به صورت درصد بیان می شود.

حجم معاملات

تعداد واحدهای یک دارایی که معامله گران با پرداخت قیمتشان، مالکیت آنها را تصاحب می کنند، حجم معاملات نام دارد. این واحد دارایی، برای سرما یه گذاری های مختلف فرق می کند. فرض کنید شخصی که در بازار سهام فعالیت می کند، صاحب برگه های سهام می باشد. در این مثال برگه های سهام، واحد دارایی این فرد است.

در بازارهای سرمایه نیز، هر معامله گری باید حجم معاملاتش را نسبت به ریسک و بازده آن معامله، مشخص کند. اگر فردی برای ورود به معامله ای از حجم بالاتری استفاده کند، امکان به دست آوردن سود یا ضرر احتمالی آن فرد نیز، بیشتر خواهد شد. به قول این ضرب المثل معروف، هر که بامش بیش، برفش بیشتر.

نسبت بازده به ریسک

نسبت بازده به ریسک یا همان ریسک به ریوارد، یکی دیگر از ارکان مهم اصول مدیریت سرمایه گذاری است. این فاکتور مهم، یک فرمول ساده هم دارد. هر معامله گری قبل از ورود به معامله، باید این فرمول را بداند و آن را حتما محاسبه کند.

فرمول به این شکل است که شما با تقسیم نسبت بازده معامله به ریسک یا ضرر آن، به عددی دست پیدا می کنید که به آن، نسبت بازده به ریسک می گویند. این عدد، شاخص بسیار مهمی در معامله شما می باشد. شاید این سوال برایتان پیش بیاید که این عدد باید چند باشد؟

این سوال، سوال بسیار مهمی است. پاسخ شما حداقل عدد 1 یا 2 می باشد. اگر عدد 1 را در نظر بگیریم، به این معنی است که شما وارد معامله ای می شوید که در بدترین حالت، قرار است اگر سودی نکنید، ضرری هم نکرده باشید.

نسبت افت سرمایه

افت سرمایه یا همان DrawDawn که در بازارهای مالی به DD مشهور است، به میزانی از کاهش سرمایه شخصی گفته می شود که تحت تاثیر معاملات زیان ده، به وجود می آید. به زبان ساده تر، به اختلاف مبلغ قبل از ضرر و بعد از ضرر، افت سرمایه گفته می شود. فراموش نکنید که معامله گران موفقی که اصول سرمایه را رعایت می کنند، این فاکتور مهم را قبل از ورود به تریدشان، به صورت درصدی از حساب خود محاسبه می کنند.

چگونه مدیریت سرمایه انجام دهیم؟

به مهمترین قسمت این مقاله آموزشی رسیدیم. اگر ما به عنوان سرمایه گذار ندانیم که چطور باید سرمایه مان را مدیریت کنیم، متحمل ضررهای جبران ناپذیری خواهیم شد.

اولین نکته مهم، داشتن یک استراتژی شخصی متناسب با روحیه و شخصیت خودمان است. افرادی که به این فاکتور مهم اهمیت نمی دهند، دیر یا زود باید تاوان اشتباهاتشان را پس بدهند.

نکته دو، هیچ فردی برای تفریح و سرگرمی وارد دنیای معاملات نمی شود. هدف هر معامله گری، رسیدن به سود است. پس، باید با آگاهی به این مسئله، وارد اصل مهم سوم شویم.

نکته مهم بعدی، دانستن مقدار درصد ریسک به ریوارد است. شما باید قبل از ورود به هر تریدی کاملا از این نکته طلایی، آگاه باشید. شما باید بدانید معامله ای که قصد ورود به آن را دارید، قرار است چه مقدار سود و یا ضرر احتمالی داشته باشد.

اصل طلایی بعدی که در مدیریت سرمایه بسیار مهم است، مقدار ریسکی است که حاظر هستید در هر معامله انجام دهید. بر اساس یک قانون مهم، هیچ وقت نباید بیشتر از 2 تا 3 درصد سرمایه تان را ریسک کنید.

اینها فقط تعدادی از نکات مهم برای مدیریت سرمایه بودند. قوانین بیشتری نیز وجود دارند که بسته به اینکه در کدام مارکت ها ترید می کنید، باید رعایت شوند.

جمع‌بندی

چند هزار سال پیش، سردر ورودی یونان باستان، جمله ای طلایی با این مضمون نوشته شده بود: "خودت را بشناس". این قانون طلایی، تاریخ انقضا ندارد. همه ما کم و بیش به اهمیت این نکته طلایی، واقف هستیم.

در بازارهای مالی نیز، اگر فردی نداند چه نوع شخصیتی دارد، دچار ضرر و زیان های بزرگی خواهد شد. این شناخت بازارهای اصلی مالی نکته به شما کمک می کند تا بر اساس تیپ شخصیتی تان، استراتژی متناسب خودتان را داشته و وارد معامله شوید.

آیا تریدر صبوری هستید یا اینکه حوصله باز نگه داشتن معامله را ندارید. آیا فردی ریسک پذیر هستید یا ریسک گریز؟ اینها فقط اندکی از سوالات مهمی است که شما باید از خودتان بپرسید تا بتوانید در مدیریت سرمایه درست عمل کنید.

اگر می خواهید در زندگی مالی تان سرمایه گذار موفقی باشید، باید مدیریت سرمایه را بدانید و به آن عمل کنید.

مهم ترین ابزارهای بازار سرمایه چیست؟

رشد اقتصادی کشورها به رشد فنّاوری، بهره‌وری و نوآوری مرتبط است. در این میان اگر تأمین منابع مالی برای اجرای طرح‌های جدید وجود نداشته باشد، نوآوری به تنهایی کارایی نداشته و چرخه اقتصادی شرکت‌ها با مشکل روبرو می‌شود؛ بنابراین اگر تأمین سرمایه در بازارهای مالی به خوبی صورت گیرد، رشد اقتصادی نیز تقویت خواهد شد.

نظام بانکی از دیرباز در کشور ما مسئول تأمین منابع مالی بخش اقتصاد بوده، اما در سال‌های اخیر بازار سرمایه نقش خود را در تأمین مالی پررنگ کرده است. این موضوع نشان‌دهنده وجود فرصت‌های مناسب برای توسعه ابزارهای بازار سرمایه و تنوع‌بخشی به این ابزارها است.

بازار سرمایه چیست

بازار سرمایه نقش بسزایی در به کارگیری پس‌اندازها در سرمایه‌گذاری‌های پربازده، با هدف توسعه‌ شرکت‌ها و صنایع دارد. در نتیجه، این بازار به جذب سرمایه و رشد اقتصادی کشور کمک شایانی می‌کند. بازار سرمایه با جذب نقدینگی های راکد و تزریق آن‌ها به بخش‌هایی که به سرمایه نیاز دارند، سبب افزایش گردش مالی و رونق می‌شود. بازار سرمایه وظیفه مهم ایجاد ارتباط مناسب میان سرمایه گذاران اعم از حقیقی و حقوقی، خرد و کلان و شرکت‌های سرمایه‌پذیر را دارد، به نحوی که متقاضیان سرمایه با اهداف شفاف خود بتوانند با سرمایه گذاران همسو شده و هم‌راستا با استراتژی‌های اقتصادی و سرمایه گذاری آن‌ها با تأمین مالی نیازهای خود، شروع به فعالیت اقتصادی نمایند.

آنچه در ایران به‌صورت رسمی به‌عنوان بازار سرمایه شناخته می‌شود شامل چهار شرکت بورسی است. این چهار شرکت که نقش قابل توجهی در رونق اقتصادی کشور دارند عبارت‌اند از بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی که تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار ایران فعالیت می‌کنند در واقع سازمان بورس اوراق بهادار ایران متولی و سیاست‌گذار سرمایه‌گذاری در ایران است. شرکت‌های بورسی نقش بسیار با اهمیتی در رونق اقتصادی کشور دارند. علاوه بر این تأثیر مهمی در اقتصاد جهانی ایران هم دارند. سرمایه‌هایی که از طرف سرمایه گذاران و واسطه‌های مالی به بازار سرمایه ورود پیدا می‌کنند، توسط دولت، شرکت‌های تجاری و صنایع جذب می‌شوند. در نتیجه بازار سرمایه، حرکت جریان سرمایه را به‌منظور استفاده‌ی بهینه، افزایش درآمد ملی و در نتیجه رشد اقتصاد کشور تسهیل می‌کند.

ابزارهای بازار سرمایه

اقتصاد هر کشوری ساختار ويژه خود را مى‌طلبد و بازار سرمايه در هر کشور نیز متناسب با ساختار اقتصادى آنجا شکل مى‌گيرد و در نهایت هر بازار سرمايه‌اى ابزار و نهادهاى متناسب با خود را خواهد داشت. بنگاه‌های بزرگ اقتصادی با دارایی مالی زیاد، می‌توانند با کمک ابزارهای متنوعی که در بازار سرمایه وجود دارد، اقدام به تأمین مالی کنند. در حقیقت این ابزارها می‌تواند پشتوانه مطمئنی برای تأمین مالی شرکت‌ها باشد. بازار سرمایه در بخش تأمین مالی خود را به انواع ابزارها مجهز کرده است تا به این ترتیب بتواند به اقتصاد یاری رساند. با توجه به اینکه بازار سرمایه، بازاری بلند مدت برای سوددهی است، ابزارهای مالی این امکان را برای سهامداران حقیقی فراهم می‌سازند تا بتوانند ریسک سرمایه‌گذاری را در شرایط مختلف اقتصادی مدیریت کرده و از این شناخت بازارهای اصلی مالی ابزارها برای کاهش ریسک خود بهره‌مند شوند.

در حال حاضر جعبه ابزارهای مالی در بورس ایران در طی این سال‌ها کامل شده و به غیر از برخی موارد، سایر ابزارهای موجود در بازار بورس‌های جهانی، در بازار سرمایه ایران نیز به کار گرفته می‌شوند. چالشی که در این حوزه وجود دارد این است که هنوز سواد کافی برای به کارگیری این ابزار در بورس ایران وجود ندارد و بسیاری از این ابزارها بلااستفاده مانده‌اند. بورس‌های اوراق بهادار با راه‌اندازی ابزارهای مالی جدید، فرصت‌های سرمایه‌گذاری جدیدی را در اختیار سرمایه‌گذاران، شرکت‌ها و نهادهای مالی قرار می‌دهند تا مطابق با اهداف خود اقدام به سرمایه‌گذاری در این ابزارها کنند. بورس‌های اوراق بهادار از این راه می‌توانند جذابیت بازارهای خود را افزایش داده و در نتیجه سرمایه‌گذاران و نهادهای مالی بیشتری را به این بازار سوق دهند.

نقش ابزارهای مالی

برای ابزارهای مالی می‌توان سه نقش متمایز در نظر گرفت:

1. ابزارهای مالی راهکاری برای انتقال منابع مالی از سرمایه‌دارانی که مازاد سرمایه دارند و مایل به سرمایه گذاری هستند، به کسانی است که به این منابع برای سرمایه گذاری در دارایی های مالی یا فیزیکی نیاز دارند.
2. ابزارهای مالی انتقال وجوه را به شکلی انجام می‌دهند که ریسک سیستماتیک مربوط به جریان نقدی ناشی از سرمایه گذاری در دارایی های حقیقی، بین متقاضیان و عرضه‌کنندگان وجوه، توزیع مجدد شود.
3. ابزارهای مالی وسیله‌ای برای تجمیع به شمار می‌روند. افزودن و انباشت پس‌اندازهای خانوار برای تأمین مالی طرح‌های بزرگ سرمایه گذاری، بدون تجمیع که بخش تفکیک‌ناپذیر نظام مالی است، امکان‌پذیر نیست. اگر امکان تجمیع از طریق صدور دارایی های مالی وجود نداشت، این امکان برای خانوارها پدید نمی‌آمد که سرمایه‌های خود را تجهیز کنند و در سبد متنوعی از دارایی‌های حقیقی سرمایه گذاری نمایند.

انواع ابزارهای بازار سرمایه

در این بخش به معرفی ابزارهای مالی که در حال حاضر در بازار سرمایه ایران مورد استفاده قرار می‌گیرند، می‌پردازیم.

الف) ابزارهای تأمین مالی بلندمدت

1. سهام:

سهم قسمتی از سرمایه یک شرکت سهامی است که بر میزان مشارکت، تعهدات و منافع صاحب سهم در شرکت سهامی دلالت دارد؛ اوراق سهام همچنین قابلیت معامله، نقل ‌و ‌انتقال دارند.

انواع سهام از نظر حقوقی به موارد زیر تقسیم می‌شود:

سهام عادی:

سهام عادی یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین ابزارهای سرمایه‌گذاری و قابل معامله در بورس است و دارنده آن به میزان سهامی که در دست دارد مالک درصد معینی از آن شرکت بوده و درصد معینی از سود شرکت و سایر مزایایی که به سهامداران تعلق می‌گیرد را دریافت می‌کند. سهام عادی خود به دو دسته سهام با نام و سهام بی‌نام تقسیم می‌شود. تنها تفاوت این دو گروه در درج نام دارنده و دفتر شرکت روی برگه سهام با نام است.

اکثر سهام شرکت‌ها به صورت عادی منتشر می‌شود. دارندگان سهام عادی علاوه بر اخذ سود سهام و حق رأی، دارای حق تقدم خرید سهام نیز هستند. حق تقدم سهام به معنای اختصاص اولویت در خرید سهام جدیدالانتشار به دارندگان فعلی سهام عادی است.

سهام عادی ابتدا از طریق پذیره‌نویسی عمومی وارد بازار می‌شود؛ به عبارت دیگر، سهام قبل از فروش عمومی باید در کمیسیون بورس و اوراق بهادار ثبت شده و اجازه انتشار بگیرد.

سهام ممتاز:

اصل بر این است که همۀ سهام باید همانند یکدیگر باشند اما استثنائی در قانون ذکر شده که به موجب آن، دارندگان سهام ممتاز از امتیازات خاصی برخوردارند. سهام ممتاز، نوعی سند مالکیت قابل انتقال است که به دارنده آن، حقوقی ثابت و محدود از دارایی‌های شرکت می‌دهد. مهم‌ترین امتیاز دارندگان سهام ممتاز نسبت به مالکان سهام عادی در دارا بودن سود بیشتر و اولویت در پرداخت سود این سهام حتی در زمان ورشکستگی شرکت است. سهام ممتاز یا در بدو تأسیس شرکت و یا براساس شرایطی در زمان فعالیت شرکت از طریق پذیره‌نویسی خصوصی وارد بازار می‌شوند و در بازار خارج از بورس و در بورس قابل داد و ستد هستند.

2. اوراق قرضه:

اوراق قرضه سندی است که به موجب آن ناشر متعهد می‌گردد که مبالغ مشخصی را به عنوان شناخت بازارهای اصلی مالی شناخت بازارهای اصلی مالی سود سالانه در دوره‌‌‌های زمانی مشخص به دارنده اوراق پرداخت کرده و در زمان سررسید، اصل سرمایه را بازپرداخت نماید. در نظر داشته باشید که دارندگان اوراق قرضه هیچ نوع مالکیتی در شرکت ندارند و دریافتی از سود سهم که به سهامداران شرکت پرداخت می‌گردد، دریافت نکرده و تنها به عنوان وام دهنده به ناشر اوراق هستند که در ازای آن بهره دریافت می‌کنند و در زمان سررسید، اصل سرمایه خود شناخت بازارهای اصلی مالی را دریافتت می‌کنند.

در صورتی که در کشورهای خارجی این اوراق به عنوان یک ابزار بدهی میان‌مدت و بلندمدت برای تأمین مالی دولت‌ها و شرکت‌ها است اما بر اساس قوانین اسلامی، اوراق قرضه در ایران منتشر نمی‌شود

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این اوراق و نوع اسلامی و رایج آن در ایران، می‌توانید مقاله «اوراق مرابحه چیست» را مطالعه نمایید.

3. اوراق مشارکت:

به دلیل وجود قوانین اسلامی امکان انتشار اوراق قرضه در ایران وجود ندارد اما براساس موازین شریعت جایگزینی برای این اوراق در نظر گرفته شده است که اوراق مشارکت نام دارد. اوراق مشارکت اوراق بهاداری است که با مجوز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به قیمت اسمی معینی و برای دوره مشخص با هدف تأمین بخشی از منابع مالی موردنیاز طرح‌های توسعه‌ای و عمرانی دولت، شهرداری، شرکت‌های دولتی و خصوصی منتشر شده و به سرمایه‌گذارانی که قصد مشارکت در اجرای طرح‌های‌ یاد شده را دارند از طریق عرضه عمومی واگذار می‌شوند. صادرکننده اوراق متعهد می‌شود که در تاریخ معین اصل پول و سود قطعی را پرداخت کند؛ و این سود تضمین شده مهم‌ترین جذابیت اوراق مشارکت محسوب می‌گردد که به صورت علی‌الحساب به دارنده اوراق پرداخت می‌شود، بدین معنا که در سررسید نهایی و پس از پایان پروژه صادرکننده اوراق موظف است سود قطعی پروژه را محاسبه کند و درصورتی که سود قطعی پروژه، بیش از سود علی‌الحساب پرداختی به خریداران اوراق باشد، مابه‌التفاوت را نیز به آن‌ها پرداخت نماید. شایان ذکر است که این اوراق قابلیت خرید و فروش در بازار ثانویه را دارد و بازدهی بدون ریسک را برای سرمایه گذاران به همراه دارد.

ب) مدیریت دارایی

سرمایه گذاری در بازار سرمایه نیازمند رصد مداوم بازار و ارزیابی عملکرد شرکت‌ها است که این موضوع نیازمند صرف زمان کافی از سوی سرمایه داران است. در صورتی که افراد تخصص و یا زمان لازم برای این ارزیابی نداشته باشند می‌توانند به شرکت‌هایی که تخصص لازم در این حوزه را دارند مراجعه کرده و مدیریت سرمایه و دارایی خود را به این متخصصان واگذار نمایند. شرکت‌های فعال در حوزه مدیریت دارایی دو ابزار پرکاربرد را در اختیار سرمایه گذاران قرار داده‌اند:

1. صندوق‌های سرمایه گذاری:

ورود به بازار سرمایه نیازمند دارا بودن دانش و تخصص است در غیر این صورت افراد ضررهای سنگینی را متحمل خواهند شد. یکی از ابزارهای مالی پرطرفدار برای افرادی که وقت و یا تخصص لازم را برای ورود مستقیم به بازار سرمایه را نداشته ولی تمایل به سرمایه گذاری در این حوزه را دارند، صندوق‌های سرمایه گذاری است. صندوق‌ها تحت نظارت سازمان بورس با هدف تجمیع وجوه سرمایه‌گذاران اقدام به سرمایه گذاری در دارایی‌های مختلف از جمله سهام، اوراق مشارکت، ابزارهای بازار پول و … می‌کنند و سرمایه گذاران را از سود بازار سرمایه منتفع می‌گردانند.

2. سبدگردانی:

این ابزار مختص کسانی است که دانش و یا زمان کافی برای ورود به بازار سرمایه را نداشته و از طرف دیگر نیز قصد بهره‌مندی از سود بازار سهام را نیز دارند. این گروه می‌توانند سرمایه‌شان را در اختیار سبدگردان قرار دهند تا او بهترین سرمایه‌گذاری را انجام دهد. در سبدگردانی بهترین ترکیب دارایی براساس میزان ریسک‌پذیری و استراتژی‌های سرمایه گذاری هر فرد انتخاب می‌شود و با پایش مداوم سبد مختص هر سرمایه‌گذار ارزش دارایی‌های وی را افزایش می‌دهند.

برای آشنایی بیشتر با این ابزار، مطالعه مقاله آنچه باید از سبدگردانی اختصاصی بدانیم به شما پیشنهاد می‌شود.

ج) ابزارهای ویژه مدیریت خطر

سرمایه‌گذاری همواره با ریسک همراه است بازار سرمایه نیز از این قاعده مستثنا نبوده و به دلیل نوسان‌های قیمتی موجود در بازار ریسک‌هایی را برای سرمایه گذار به همراه دارد. در حال حاضر ابزارهایی تحت عنوان ابزارهای مشتقه برای مقابله با ریسک‌ ناشی از نوسان قیمت ایجاد شده است. اطلاق مشتق به این ابزارها به دلیل آن است که ارزش آن‌ها از دارایی پایه مشتق می‌شود و وابسته به ارزش اوراق یا دارایی‌های مالی مانند دیگر اوراق بهادار یا دارایی های فیزیکی است و ارزش مستقلی ندارند.

مهم‌ترین ابزارهای مشتقه که در حال حاضر در بازار سرمایه ایران وجود دارند، عبارت‌اند از:

1. قراردادهای اختیار معامله

اختیار معامله قراردادی مابین خریدار و فروشنده است که براساس آن خریدار قرارداد اختیار این را دارد (نه الزام و تعهد) که مقدار مشخصی از دارایی تعیین شده در قرارداد را با قیمت مشخص و در زمانی مشخص بخرد و یا بفروشد.

فروشنده حق خرید یا فروش دارایی مذکور را به خریدار می‌دهد. حال ممکن است در زمان مشخص شده خریدار دارایی مورد نظر را خریداری نکند یا نفروشد، در این حالت دارایی مذکور در اختیار فروشنده قرار خواهد گرفت و خریدار مبلغ پرداخت شده را از دست خواهد داد.

از قراردادهای اختیار معامله می‌توان به روش‌های مختلفی برای کسب سود در بازارهای صعودی و نزولی استفاده کرد. اصلی‌ترین استراتژی، استفاده از قرارداد اختیار معامله به ‌عنوان سرمایه کوچک و کسب سود بر اساس حرکت بازار است. همچنین این قراردادها می‌توانند به‌عنوان بیمه به‌صورت مختلف در سناریوهای معاملاتی مورد استفاده واقع شوند. قابلیت چندگانه فوق‌العاده اختیار معامله، تأثیر بسیار بزرگی در بازار نسبت به سرمایه‌گذاری‌های قدیمی داشته است.

قراردادهای اختیار معامله به دو دسته طبقه‌بندی می‌شوند:

الف –قرارداد اختیار خرید (Call Option)

دارنده این نوع اختیار معامله، حق دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت مشخصی که بین طرفین توافق شده است، در دوره زمانی معینی بخرد.

ب – قرارداد اختیار فروش (Put Option)

این قرارداد به دارنده این اختیار را می‌دهد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت توافقی در دوره زمانی مشخصی بفروشد.

در قرارداد اختیار معامله خریدار به امید افزایش قیمت دارایی قرارداد را خریداری می‌نماید و در قرارداد اختیار فروش خریدار پیش‌بینی می‌کند که قیمت دارایی در آینده کاهش خواهد یافت.

2. قراردادهای آتی

قرارداد آتی نوعی قرارداد حقوقی مالی میان خریدار و فروشنده بر روی یک دارایی پایه است که بر اساس آن فروشنده قرارداد آتی متعهد می‌شود که در زمان سررسید معین، به میزان تعیین شده در قرارداد، دارایی پایه را به خریدار تحویل دهد. این قرارداد برای پوشش ریسک در برابر تغییرات قیمت در آینده و کسب سود کاربرد دارد. این قرارداد بیشتر مورد توجه کشاورزان و تولیدکننده‌های کالاهای اساسی و شرکت‌های مصرف‌کننده کالاهای اساسی است.

فرض کنید یک طرف یک کشاورز تولیدکننده‌ گندم و طرف دیگر کارخانه تولیدی مواد غذایی است که گندم یکی از اصلی‌ترین مواد اولیه مورد استفاده این کارخانه است. اگر با فرض آنکه قیمت گندم را عرضه و تقاضا در بازار تعیین کند در این صورت عدم اطمینان از قیمت آینده گندم کشاورز و شرکت تولیدی را با ریسک مواجه خواهد نمود. پس دو طرف برای کاهش ریسک خود تصمیم می‌گیرند برای چند ماه دیگر بر سر قیمتی توافقی با یکدیگر معامله کنند که این قرارداد را آتی می‌گویند. قراردادهای آتی به دلیل داشتن ویژگی­های اهرمی و دو طرفه بودن بازار مورد توجه بسیاری از فعالان بازار قرار گرفته است و از پرطرفدارترین ابزارهای مالی در بازارهای جهانی به شمار می‌آید؛ یعنی سرمایه گذار می‌تواند در مقابل سرمایه گذاری اندک بازدهی چند برابری کسب کند و یا حتی زیان چند برابری متحمل شود. به دلیل این ویژگی (خاصیت اهرمی) سرمایه گذاری در قراردادهای آتی مستلزم داشتن دانش سرمایه گذاری بالایی است. بازار آتی ایران اولین بار با بازار آتی سکه شروع به فعالیت نموده است. هم‌اکنون قراردادهای آتی زعفران نیز در بازار آتی بورس معامله می‌شود و برنامه سازمان بورس بازگشایی قراردادهای آتی برای گندم، جو و سایر کالاهای اساسی است.

جمع‌بندی:

در طی سال‌های اخیر بازار سرمایه در هدایت مناسب منابع مالی به حوزه‌های مناسب و در نهایت رشد اقتصادی کشور پررنگ ظاهر شده است. این موضوع نشان‌دهنده وجود فرصت‌های مناسب برای توسعه ابزارهای بازار سرمایه و تنوع‌بخشی به این ابزارها است. اقتصاد هر کشوری ساختار ويژه خود را مى‌طلبد و بازار سرمايه در هر کشور نیز متناسب با ساختار اقتصادى آنجا شکل مى‌گيرد و نیاز به ابزارها و نهادهاى متناسب با خود است.

یکی از مهم‌ترین اهداف به کارگیری ابزارهای مالی در بورس، کاهش ریسک ناشی از نوسانات است. در این راستا کارشناسان بر این باورند که با شناخت ابزارهای مختلف مالی می‌توان همه افراد جامعه را که تمایل به سرمایه‌گذاری دارند به نحوی به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه تشویق کرد.

دستورالعمل مبارزه با پولشویی در بازار سرمایه در مراحل پایانی است.

دستورالعمل مبارزه با پولشویی در بازار سرمایه در مراحل پایانی است.

صالح آبادی سیاست کلی مبارزه با پولشویی در بازار اوراق بهادار را، احراز هویت مشتری(شناسایی اولیه)، شناسایی دقیق و مستمر مشتری، شناسایی مشتری توسط واسطه‌های مالی، نگهداری سوابق و رسیدگی به معاملات مشکوک و نظارت دقیق بر بازار اعلام کرد.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت : دستورالعمل مبارزه با پولشویی در بازار اوراق بهادار مراحل پایانی خود را پشت سر می‌گذارد.

به گزارش سنا، دکتر "علی صالح‌آبادی" روز چهارشنبه در همایش مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم در ایران افزود : این دستورالعمل پس از تصویب هیات‌مدیره سازمان بورس به وزارت امور اقتصادی و دارایی ارسال خواهد شد.

وی ادامه داد : با تصویب این دستورالعمل زمینه اجرای مبارزه با پولشویی در بازار سرمایه فراهم خواهم شد.

سخنگوی سازمان بورس سیاست کلی مبارزه با پولشویی در بازار اوراق بهادار، احراز هویت مشتری(شناسایی اولیه)، شناسایی دقیق و مستمر مشتری، شناسایی مشتری توسط واسطه‌های مالی، نگهداری سوابق و رسیدگی به معاملات مشکوک و نظارت دقیق بر بازار را از مهم‌ترین چارچوب‌های دستورالعمل فوق اعلام کرد.

دکتر صالح‌آبادی با بیان اینکه فرآیند پولشویی نتیجه سلسله اقداماتی است که روی عواید حاصل از جرم با دو هدف تغییر ماهیت و منشا مالکیت و ایجاد فاصله بین این عواید و مالکیت مجرم انجام می‌شود، اظهار داشت : پول‌شویی پلی برای پرکردن فاصله و اتصال دنیای مجرمان با سایر است.

وی افزود : تحقیقات نشان می‌دهد که فرآیند پولشویی در بازار سرمایه در سه مرحله جایگذاری، لایه‌گذاری و یکپارچه سازی اتفاق می‌افتد.

رییس سازمان بورس ادامه داد : در مرحله اول (جایگذاری) عواید حاصل از جرم به شبکه مالی رسمی وارد می‌شود و در مرحله دوم (لایه‌گذاری) معاملات متعددی روی اوراق بهادار انجام می‌شود تا ردیابی مجرمان پیچیده شود.

وی خاطر نشان کرد : در مرحله سوم (یکپارچه سازی)، پوشش و ظاهری مشروع برای عواید حاصل از فعالیت های مجرمانه ایجاد می‌شود.

شرایط بسترسازی پولشویی در بازار سرمایه

سخنگوی سازمان بورس با بیان اینکه شرایط زیادی برای بسترسازی پولشویی در بازار سرمایه وجود دارد، گفت : وسعت و وجود نقدینگی زیاد در بورس یکی از مهم‌ترین شرایط برای ورود پولشویی در این بازار است.

وی ماهیت فراملی و بین‌المللی، نقد شوندگی بالا و سرعت تبدیل داراییها، سرعت جابجایی و انتقال وجوه نقد بین حساب‌ها، تنوع ابزارهای مالی به ویژه ابزارهای مشتقه مانند قراردادهای آتی و اختیار معامله با پتانسیل بالا برای پول‌شویی و معاملات اینترنتی و آن لاین اوراق بهادار به ویژه ابزارهای مشتقه و غیر قابل شناسایی بودن مشتریان از سوی کارگزاران را دیگر بسترهای بالقوه برای پولشویی در بازارهای مالی ذکر کرد.

دکتر صالح‌آبادی با بیان اینکه پدیده پولشویی تاثیرات مخربی را بر بازارهای مالی گذاشته است، افزود : به طور مثال، پولشویی در مکزیک باعث ایجاد حباب مالی، نامتعادل کردن مبادلات خارجی، کاهش ارزش برابری پول، بحران مالی در سال‌های 1995-1994 شد.

وی سرآغاز بحران مالی در سال 1997 میلادی در تایلند و موفق نشدن برنامه های توسعه اقتصادی ژاپن در سال 1990 میلادی را از دیگر نمونه های بازر بروز پدیده پولشویی در جهان اعلام کرد.

دکتر صالح‌آبادی با بیان اینکه در دنیا سازمان های مختلف استانداردهایی را برای مبارزه با پولشویی وضع کرده‌اند، گفت : سازمان بین‌المللی کمیسیون‌های اوراق بهادار (IOSCO ) رهنمودهایی را برای مبارزه با این پدیده به بازارهای اوراق بهادار ارائه کرده است.

اقدامات سازمان بورس برای مبارزه با پولشویی

وی به تصویب قانون جدید بازار اوراق بهادار در سال 1384 اشاره کرد و گفت : بر اساس این قانون، سازمان بورس‌های زیر مجموعه خود را تحت نظارت و کنترل دارد.

دکتر صالح‌ آبادی صدور مجوز بورس ها، اوراق بهادار مقام ناظر بر بازار سرمایه است که فعالیت تمام شرکت‌ ها، نهادها و تشکل نهادهای مالی، شرکت‌ های سپرده گذاری، ناشران اوراق بهادار، کانون‌ ها و بورس‌ها، تعلیق و لغو مجوز، تایید صلاحیت مدیران، فعالیت را برخی از انتظارات نظارتی سازمان بورس اعلام کرد.

وی با بیان اینکه مقررات لازم برای احراز هویت مشتریان در بازار سرمایه وجود دارد، افزود: هویت مشتریان پیش از دریافت کد معاملاتی از طریق سازمان ثبت و احوال و کارگزاران احراز می‌شود.

رییس سازمان بورس با بیان اینکه نظام معاملات بورس تهران از سال 1373 الکترونیکی شده است، گفت: سوابق تمام سفارش‌ها و معاملات ضبط و قابل ردیابی است تا از بروز پولشویی در بازار سرمایه جلوگیری شود.

وی ادامه داد : سیستم‌های نظارتی بورس مبنی بر تکنولوژی الکترونیک است تا سازمان بورس بتواند بر تمامی معاملات بازار نظارت داشته باشد.

دکتر صالح‌آبادی گفت : طبق مقررات سازمان بورس، جابجایی پول از طریق نظام بانکی انجام می‌شود تا بازار سرمایه از این طریق در معرض پولشویی قرار نگیرد.

سخنگوی سازمان بورس بین‌المللی نبودن بورس تهران، وجود محدود ابرازهای مالی، نبود معاملات آنلاین همانند سایر بازارها را از دیگر دلایلی ذکر کرد که بازار سرمایه ایران را از پدیده پولشویی مصون نگه داشته است.

تهیه گزارش شناخت پولشویی در بازار سرمایه

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار از تدوین گزارش شناخت موضوع و بررسی جرم پولشویی در بازار سرمایه خبر داد و افزود : این گزارش‌ها به صورت کتب آموزشی در اختیار فعالان بازار قرار خواهد گرفت تا سطح آگاهی آنان نسبت به پدیده بیشتر شود.

دکتر صالح‌آبادی تشکیل ” کمیته مبارزه با پولشویی در بازار سرمایه ، تهیه ” فرم گزارش عملیات مشکوک در بازار سرمایه، بازنگری فرم‌های مشخصات مشتریان حقیقی? حقوقی و وکیل مشتریان کارگزاری یا نمایندگان قانونی آن‌ها و ابلاغ فرم های جدید به کارگزاران را از دیگر اقدامات سازمان بورس برای مبارزه با پولشویی اعلام کرد.

وی همچنین شناسایی مجاری احتمالی پولشویی در بازار سرمایه، تدوین و ابلاغ بخشنامه‌های لازم، به منظور پیشگیری از پولشویی در نهادها و تشکل‌های تحت نظارت سازمان، تهیه چک لیست بازرسی و کنترل‌های داخلی در بازار سرمایه و سیاست‌گذاری برنامه‌های آموزشی برای مدیران و کارشناسان بازار سرمایه در کمیته مبارزه با پولشویی را از اقدامات آتی این سازمان برای مبارزه با پولشویی ذکر کرد.

نمونه‌های موفق و ناموفق در توسعه بازار

برنامه‌ریزی استراتژیک برای توسعه‌ی بازار، سعی در تطبیق فرصت‌ها با منابع شرکت و اهدافش دارد؛ حتی اگر نتواند فرصت توسعه‌ی ناگهانی را ایجاد کند. شرکت سعی در ایجاد مزیت رقابتی جهت افزایش سود یا بقا را در دستور کار خود دارد. امروزه یکی از مهم‌ترین چالش‌ها توجه به جنبه‌های جذب، ارتباط و حفظ مشتری است. افزایش ظرفیت‌های تولید، پیشرفت تکنولوژی، تنوع شدید محصولات، رقابت تنگاتنگ، افزایش سطح آگاهی مشتریان و… موجب گردیده تا جذب و حفظ مشتری دغدغه‌ی اکثر شرکت‌های صنعتی گردد.

برنامه‌ریزی استراتژیک برای توسعه‌ی بازار، سعی در تطبیق فرصت‌ها با منابع شرکت و اهدافش دارد؛ حتی اگر نتواند فرصت توسعه‌ی ناگهانی را ایجاد کند. شرکت سعی در ایجاد مزیت رقابتی جهت افزایش سود یا بقا را در دستور کار خود دارد. امروزه یکی از مهم‌ترین چالش‌ها توجه به جنبه‌های جذب، ارتباط و حفظ مشتری است. افزایش ظرفیت‌های تولید، پیشرفت تکنولوژی، تنوع شدید محصولات، رقابت تنگاتنگ، افزایش سطح آگاهی مشتریان و. موجب گردیده تا جذب و حفظ مشتری دغدغه‌ی اکثر شرکت‌های صنعتی گردد.

لذا چابکی سازمان‌ها در شناسایی و برطرف‌سازی سریع نیازها و خواسته‌های مشتریان، ارائه‌ی محصولات با کیفیت بالا و سرعت بهبود در ارائه‌ی خدمات پس از فروش، منجر شده است که به‌ غیر از موارد فوق، با توسعه بازار خود سهم بیشتری از سود را صاحب گردند. از طرفی محدودیت در بازارهای موجود و یا داخل کشور این مهم را تا فراسوی مرزها کشانده است. به ‌نحوی که سازمان‌ها با توسعه بازار به خارج از کشور(صادرات) نسبت به ارتقای دانش فنی و کسب تجربه‌ی بین‌المللی و هم‌چنین تحکیم موقعیت سازمانی به جهت عدم ‌وابستگی به بازار داخل، اقدام نموده‌اند.

توسعه بازار یکی از استراتژیی‌های رشد شرکت است که بازارهای جدیدی را برای محصولات و خدمات فعلی شناسایی کرده و توسعه می‌دهد. استراتژی توسعه بازار، مشتریان بالقوه‏‌ی جدید را در بازارهای جدید و غیرمشتریان را در بازار هدف کنونی، هدف خود قرار می‌دهد. در واقع استراتژی توسعه بازار شامل گسترش بازار بالقوه در میان کاربران جدید می‏‌شود. این کاربران جدید می‏‌توانند در بخش‌های جغرافیایی جدید، در گروه‌های اجتماعی جدید، در گروه‌های روانشناختی جدید و در بخش‌های صنعتی جدید در نظر گرفته شوند؛ به‌عبارت دیگر استراتژی توسعه بازار می‌تواند نوعی روش استفاده‏‌ی جدید از یک محصول یا خدمت را نیز در بر گیرد.

معرفی مستمر محصولات جدید در شرکت‌های مختلف منجر به تغییر و تحول دائمی در دنیای کسب ‌و کار می‌گردد. از این‌ رو برای کمک به تسهیل ارتباطات کسب‏ و کار و ایجاد روابط جدید، شرکت‌ها به مدیران توسعه بازار نیاز پیدا می‌کنند. مدیران توسعه بازار برای تضمین موفقیت آینده‌ی شرکت ‏باید ارتباط خود را با توزیع‌‏کنندگان، مشتریان و افراد گروه فروش شرکت حفظ کرده و تمرکز اصلی کار خود را به مدیریت ارتباطات بین بخش‌ها، گروه‌ها و افراد گوناگونی که با آن‌ها در ارتباط هستند، معطوف کنند. از جمله اهم وظایف مدیر توسعه بازار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• برنامه‌‏ریزی و‏ پیاده‌‏سازی استراتژی توسعه بازار برای مشتریان جدید و برقراری ارتباط با مدیران شرکت‌های تأمین‌‏کننده‌ی‏ خدمات مورد نیاز در زنجیره‌ی ارزش کسب ‏و کار شرکت
  
• نظارت و رهبری پروژه‏‌های توسعه بازار شرکت
  
• تجزیه ‌‏و تحلیل بازار برای شناخت فضای رشد جدید
  
• تحلیل جذابیت‌ها، نیازها و فرصت‌های بازار برای ایجاد ارزش‌های جدید برای مشتریان و ارائه‌ی راهکارهای مؤثر در این راستا
  
• گسترش فرصت‌های جدید در کسب‌ و کار، تجاری کردن آن‌ها و افزایش سود حاصل از رشد کسب ‏و کار جدید
  
• ایجاد اطلاعات کاربردی برای گروه تبلیغاتی شرکت از طریق‏ ارزش‌های مشتریان در کاربرد محصولات و تجربه‌ی خدمات شرکت به‌ منظور تعیین استراتژی‌های جدید ارائه‌ی کالا و خدمات

- شرکت سونی: استراتژی توسعه بازار لزوماً به معنای حضور فیزیکی در بازارهای هدف نیست. نمونه‌ی بارز در این مورد می‌توان از شرکت سونی نام برد. این شرکت اگرچه با توان دانشی خود در تولید لوازم الکترونیک اکثراً پیشتاز بوده است اما از سال 1999 اقدام به کاهش واحدهای خود در سطح بین‌المللی کرده است، به‌طوری‌که از 70 واحد در سال 1999 به 55 واحد در سال 2003 رسیده است. بدیهی است که این کاهش تعداد واحدها به‌منظور کاهش بازار و کوچک شدن بازار نبوده و سونی هم‌چنان از شرکت‌های پیشتاز در زمینه‌ی خود بوده است. سونی برای توسعه‌ی بازار خود به اقداماتی از قبیل بکارگیری مدیران جوان، فرهیخته و آشنا به دانش روز مدیریت، ایجاد تعادل در دو رویکرد ادغام عمودی و استراتژی افقی، حرکت به سمت استراتژی ائتلافی، جهت‌دهی مجدد به امکانات، به‌کارگیری استانداردهای لازم برای تمامی سرمایه‌گذاری‌های جدید، گسترش استفاده از امکانات دیگران برای تهیه‌ی نیازمندی‌ها، توسعه‌ی به‌کارگیری فناوری اطلاعات در سیستم مدیریتی روی آورده است.

- شرکت توشیبا: شرکت توشیبا جهت رونق کسب‌ و کار خود از سال 2001 اقدام به اجرایی کردن سه طرح عملیاتی تقویت نظام ارتباطات درون شرکتی با توسعه‌ی کاربری فناوری اطلاعات، معرفی و به‌کارگیری شاخص مدیریتی ارزش خلق شده و ارتقای ارزش و جایگاه نام تجاری خود کرده است. شرکت توشیبا در راستای محقق شدن توسعه بازار خود اقداماتی از قبیل افزایش توانمندی‌های شرکت در زمینه‌ی فناوری اطلاعات، ادامه‌ی فعالیت در زمینه‌ی لوازم خانگی و سیستم‌های قدرت به‌ منظور حفظ درآمدهای ثابت، ورود به فعالیت‌های جدید بر اساس ائتلاف استراتژیک، تمرکز بر توسعه‌ی تجهیزات تلفن همراه و شبکه‌ها، تقویت فعالیت‌های مربوط به تولید قطعات ویژه و مهم الکترونیکی، نوآوری و رشـد، سامان‌دهی تمام برنامه‌ها و اهداف در جهت گوش دادن به ندای بازار در تمام بخش‌ها و همسو کردن سهامداران و کارکنان با نیازمندی‌های مشتریان در تمام سطوح به‌ منظور تضمین سودآوری و بهبـود مستمر را در دست اجرا قرار داده است.

- شرکت ال‌ جی: از دیگر شرکت‌های موفق در زمینه‌ی توسعه بازار می‌توان به شرکت ال‌ جی اشاره کرد. این شرکت در این راستا بر مواردی از قبیل تقویت مزیت‌های رقابتی در محصولات دیجیتال، تأکید بر تنوع و تمایز در محصولات، جستجوی دائم فرصت‌ها، افزایش کارایی سازمانی، کاهش و حذف ضعف‌های هزینه‌ساز سازمانی و گسترش بازارهای جهانی (از جمله بازارهای کشور چین) تأکید دارد. از طرف دیگر شرکت ال‌جی اقدام به تشکیل ائتلاف با شرکت‌های مایکروسافت، جنرال الکتریک و IBM کرده است.

- شرکت سامسونگ: اقدامات منتخب شرکت سامسونگ در زمینه‌ی توسعه بازار عبارتند از: توسعه‌ی سیستم‌های دیجیتال در محصولات تولیدی، حفظ جایگاه فعلی و ارتقای ارزش نام تجاری سامسونگ در سطح جهانی، تنوع‌بخشی تولیدات با هدف ایجاد تمایز، توسعه‌ی کاربری فناوری اطلاعات و افزایش سرعت تصمیم‌گیری، اصلاح ساختار مدیریتی و کوچک‌سازی شرکت‌های تابعه، تمرکز مدیریتی و تأکید بر حفظ مارک تجاری در حوزه‌ی شرکت‌های تابعه، تقویت و توسعه‌ی تکنولوژی‌های جدید در سیستم‌های صوتی و تصویری، توسعه‌ی بازارها با هدف توسعه و ارتقای نام تجاری سامسونگ و افزایش ارزش آن.

- انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی: یاتا بر اساس تحقیقات بازار و به‌منظور توسعه بازار خود برنامه‌ای تحت عنوان ساده‌سازی کسب ‌و کار را با 5 قسمت مختلف در پیش گرفته است. قسمت‌های اصلی این برنامه عبارتند از: بلیط الکترونیک، حمل‌ونقل الکترونیک، کیوسک‌های سلف‌سرویس عمومی، برچسب‌های RFID و کارت‌های پرواز دارای بارکد می‌باشد. انتظار یاتا بر اساس استراتژی‌های توسعه بازار این بوده که برنامه مذکور را در 5 سال اجرایی کند.

ریسک مالی چیست؟

اجتناب از ریسک‌ها ردر بازارهای مالی غیرممکن است و بهترین کاری ‏که یک معامله‌گر یا سرمایه‌گذار می‌تواند انجام دهد، کاهش یا کنترل این ریسک‌ها است.

ریسک مالی چیست ؟

به زبان ساده، ریسک مالی یعنی ریسک از دست دادن پول یا دارایی‌های ارزشمند. در بازارهای مالی ‏ریسک به معنای مقدار پولی است که یک فرد با سرمایه‌گذاری یا معامله کردن ممکن است از دست ‏بدهد؛ توجه داشته باشید ریسک فقط به معنای از دست دادن پول نیست، بلکه احتمال از دست دادن پول را نیز شامل می‌شود .

‏ بسیاری از سرویس‌های مالی یا تراکنش ها ذاتاً با خطر از دست دادن مواجه‌اند و این چیزی ‏است که ما آن را ریسک مالی می‌نامیم .

انواع ریسک‌های مالی:

برای دسته‌بندی ریسک‌های مالی روش ‎ های مختلفی وجود دارد که تعریف ‏هریک از آنها بر اساس روش دسته‌بندی و موضوع آن می‌تواند متفاوت باشد. در این مقاله ریسک‌های سرمایه‌گذاری، عملیاتی، حقوقی ‏ (compliance) و سیستمی، را به طور خلاصه بررسی خواهیم کرد.‏

ریسک سرمایه‌گذاری(‏ Investment Risk ‏)

شکل‌های مختلفی از ریسک‌های سرمایه‌گذاری وجود دارد، اما بیشتر آنها در ارتباط با ‏نوسان قیمت بازار است. ریسک بازار، نقدینگی(‏ Liquid ‏)، و اعتبار، بخش‌هایی از ریسک سرمایه‌گذاری هستند.‏

ریسک بازار(‏ Market Risk ‏)

ریسک بازار به نوسان قیمت دارایی‌ها در بازار مربوط می‌شود. معمولاً سرمایه‌گذارها با ریسک‌های مستقیم و غیرمستقیم بازار روبه‌رو هستند. ریسک مستقیم احتمال ‏از دست دادن دارایی به علت تغییرات نامطلوب قیمت در بازار است ریسک غیرمستقیم در ارتباط با دارایی‌هایی است که ریسک فرعی و ثانویه دارند، ‏یعنی چندان مشهود نیستند. به عنوان مثال در بورس اوراق بهادار نرخ سود به طور غیرمستقیم بر ‏قیمت سهام تاثیر می‌گذارد.‏

ریسک نقدینگی(‏ Liquid Risk ‏)

در این نوع از ریسک، سرمایه‌گذاران و معامله‌گران نمی‌توانند دارایی خاص خود را بدون تغییر شدید در قیمت آن ‏بخرند یا بفروشند و این نوع از ریسک هنگامی به وجود می‌آید که برای قیمت مشخصی از یک دارایی خریدار یا فروشنده‌ای وجود نداشته باشد .

ریسک اعتباری(‏ Credit Risk ‏)‏

ریسکی است که در آن وام دهنده به علت کوتاهی وام گیرنده، پول خود را از دست می‌دهد .

از دید بزرگتر، اگر درکشوری ریسک اعتباری به صورت غیر منطقی رشد کند، آن کشور دچار بحران ‏اقتصادی خواهد شد. بدترین بحران‌های مالی در 90 سال گذشته، به دلیل گسترش جهانی ریسک ‏اعتباری رخ شناخت بازارهای اصلی مالی داده اند.‏

ریسک عملیاتی(‏ Operational Risk ‏)

ریسک عملیاتی، خطر ضررهای مالی است که به علت نقص در فرایندهای داخلی، سیستم‌ها یا ‏روش‌ها، اتفاق می‌افتد. این نقص‌ها غالباً ناشی از اشتباهات انسانی است که تصادفاً اتفاق می‌افتند ‏یا فعالیت‌های کلاهبرداری است که عمدی است.‏

برای کاهش ریسک عملیاتی، هر شرکت باید به صورت دوره ای بازرسی‌های امنیتی را انجام دهد و ‏در کنار آن رویه‌های قوی اتخاذ و مدیریت داخلی قوی داشته باشد.‏

نقص‌های عملیاتی همچنین ممکن است به علت حوادث خارجی ایجاد شوند که به صورت غیرمستقیم ‏بر عملکرد شرکت تاثیرگذار خواهند بود، مثل زلزله، رعد وبرق و سایر بلایای طبیعی.‏

ریسک حقوقی ‏ (Compliance) ‏

زمانی که یک کمپانی قوانین و مقررات وضع شده در حوزه قضایی خود را زیر پا بگذارد ممکن است ‏متحمل زیان‌هایی شود که به آن ریسک ‏ compliance ‏ می‌گویند. برای پیشگیری از چنین زیان‌هایی، ‏بسیاری از شرکت‌ها رویه‌های خاصی مثل مبارزه با پولشویی (‏ AML: Anti money laundering ‏) و سیستم احراز هویت مشتری(‏ KYC: know your customer ‏)، را به کار می‌برند.‏

ریسک سیستمی(‏ Systemic Risk ‏)

ریسک سیستمی، احتمال وقوع یک رویداد خاص است که باعث ایجاد تاثیرات منفی در یک صنعت یا بازار ‏خاص شود. به عنوان مثال فروپاشی بانک ‏ Lehman Brothers ‏ بحران مالی جدی در ایالات ‏متحده آمریکا ایجاد کرد که بسیاری از کشورها را نیز تحت تاثیر قرار داد.‏

ریسک‌های سیستمی اغلب در کمپانی‌هایی مشاهده می‌شود که بخشی از یک صنعت هستند و وابستگی ‏شدیدی یه یکدیگر دارند. اگر بانک لیمن برادرز ‏ (Lehman Brothers) ‏ وابستگی عمیقی با سیستم مالی آمریکا ‏نداشت، ورشکستگی آن هم تاثیر کمتری داشت.‏

یک روش ساده برای به خاطر سپردن مفهوم ریسک سیستمی، عملکرد دومینو است. در دومینو وقتی یک قطعه ‏می‌افتد باعث می‌شود بقیه قطعه‌ها هم بیفتد.‏

مقایسه ریسک سیستمی با ریسک سیستماتیک :

ریسک سیستمی را با ریسک سیستماتیک اشتباه نگیرید. اساسا ریسک سیستماتیک با رخدادهایی در ارتباط است که کشور یا جامعه را در زمینه‌های مختلفی ‏تحت تاثیر قرار می‌دهد، مثل صنعت کشاورزی، ساخت و ساز، معدن، تولید، امور مالی و . . به همین ‏دلیل ریسک سیستمی را با ترکیب دارایی‌هایی که وابستگی کمی با هم دارند می‌توان کاهش داد ولی ‏این امر در مورد ریسک سیستماتیک کارساز نیست.‏

جمع‌بندی ‏

در این مقاله در باره چند نوع از انواع بی‌شمار ریسک های مالی صحبت کردیم . وقتی بحث بازارهای مالی به میان می‌آید، اجتناب از ریسک‌ها کاملاً غیرممکن است. بهترین کاری ‏که یک معامله‌گر یا سرمایه‌گذار می‌تواند انجام دهد، کاهش یا کنترل این ریسک‌ها است، پس شناخت ‏بعضی از انواع اصلی ریسک اولین گام در ایجاد یک استراتژی موثر در مدیریت ریسک است.‏