مزایا و معایب حجم مبنا

تنها کشور ایران نیست که دارای دامنه نوسان است بلکه سایر کشورهای دیگر نیز دارای دامنه نوسان در بازارهای مالی خودشان هستند، اما در تصویر بالا آمده است که در هر کشور چه میزان دامنه نوسان وجود دارد این دامنه نوسان در ایران نیز 5 درصد است اما یک سوال که تمامی تریدرها و معامله گران بازار مالی دارند این است که اگر دامنه نوسان کم باشد سود ما نیز کاهش پیدا می کند؟

نخستین سایت حسابداری و مهندسی مالی

حجم مبنا چيست ؟ و نحوه محاسبه قيمت ها در بورس

حجم مبنا حداقل تعداد برگه سهامی است که باید مورد معامله قرار گیرد تا سهم در پایان روز در قیمتی به ثبت برسد. حجم مبنا برای کنترل رشد بی رویه قیمت سهام در سال 1382تصویب شد. براین اساس درابتدای این قانون ودرسال82اساس براین بود که 15% از سهام کل یک شرکت طی یکسال مورد معامله قرار گیرد و روزهای کاری سال250روز فرض شده بود که بر آن اساس حجم مبنای روزانه یک سهم 0006/0 تعداد کل سهام شرکت میشد.اما از ابتدای سال1383این قانون تغییر کرد و از15درصد به 20% افزایش یافت و حجم معاملات روزانه به 0008/0 کل سهام شرکت افزایش یافت.

برای درک بهتر مثالی از حجم مبنا می زنیم:

فرض کنید سرمایه شرکتی 2میلیارد تومان است.(تعداد سهام این شرکت برابر با 20 میلیون برگه سهم به ارزش اسمی 100تومان است).در این حالت حجم مبنای این شرکت به شکل زیر محاسبه میشود:

حال فرض میکنیم قیمت روز قبل این سهم2000ریال بوده و امروز معاملات زیر برای سهم اتفاق افتاده است :

ساعت9: 4000 برگه به قیمت1990 ریال

ساعت10: 1000 برگه سهم به قیمت2020 ریال

ساعت11: 2000 برگه سهم به قیمت2030 ریال

ساعت12: 3000 برگه سهم به قیمت2040 ریال

برای محاسبه قیمت پایانی ابتدا میانگین وزنی می گیریم یعنی می گوییم:

که برابر کل ارزش معاملات آن سهم می باشد حال برای گرفتن میانگین آنرا تقسیم بر کل تعداد برگه سهام مورد معامله قرارگرفته می کنیم:

پس میانگین قیمت مورد معامله امروز2016 ریال بوده اگر تعداد برگه مورد معامله به حد نصاب می رسید(از حجم مبنا بیشتر می شد) این قیمت به عنوان قیمت پایانی مورد قبول بود اما چون تعداد برگه سهام مورد معامله قرار گرفته ده هزار تا و حجم مبنای سهم شانزده هزار برگه می باشد پس از تناسب استفاده می کنیم.

اگر 16000برگه مورد معامله قرار می گرفت قیمت سهام 16 ریال رشد می کرد در حالی که 10000 برگه مورد معامله قرار گرفته قیمت چقدر رشد می کند؟

از تناسب بالا X بدست می آید 10 ریال یعنی قیمت بسته شدن در پایان معاملات امروز برابر با 2010 ریال می شود.

آخرين اطلاعيه شركت بورس در مورد حجم مبنا:

فعالان محترم بازار سرمايه استحضار دارند كه در بازار رقابتي (كارا)، قيمت نتيجه تصميم و اقدام گروه زيادي از خريداران و فروشندگان است و اجماع آنان را نشان مي دهد. در بورس اوراق بهادار ايران حجم مبنا به منظور اطمينان از اين‌كه تغيير قيمت‌ سهام شركت هاي پذيرفته شده دربورس حاصل از معامله حداقل تعداد معيني از سهام شركت مي باشد، تعريف و براي محاسبه آن ضريب هشت درهزار درتعداد سهام تمام شركت‌ها صرف ‌نظر از اندازه آن ها اعمال گرديد. با عنايت به اين‌كه در مورد شركت‌هاي بزرگ هدف مذكور با حجم مبناي كمتري نيز حاصل مي‌شود، لذا هيئت مديره شركت بورس تصميم گرفت ضريب محاسبه حجم مبناي شركت‌هايي كه سرمايه آن ها بيشتر از 3000 ميليارد ريال مي‌باشد را از هشت در ده‌ هزار به چهار در ده‌ هزار كاهش دهد. بر اين اساس از تاريخ 2/4/86 ضريب محاسبه حجم مبناي 11 شركت زيربه چهار در ده‌هزارتغيير مي‌يابد:

فولاد مباركه اصفهان ـ سايپا ـ سرمايه گذاري غدير- ملي صنايع مس ايران ـ ايران خودرو- بانك مزایا و معایب حجم مبنا پارسيان ـ سرمايه گذاري صندوق بازنشستگي ـ سيمان فارس خوزستان ـ گروه بهمن سرمايه گذاري بانك ملي ايران ـ مديريت پروژه هاي نيروگاهي ايران

مزايا و معايب حجم مبنا:

مهم‌ترین مزیت قانون حجم مبنا، جلوگیری از حرکات پرشیب و یکباره در روند قیمت‌ها است، به عنوان مثال زمانی که یک سهم در روند نزولی قرار مي‌گیرد، میزان عرضه بر تقاضا فزونی مي‌یابد و معمولا این چيرگي عرضه بر تقاضا، آن قدر پررنگ مي‌شود که حجم معاملات سهم به شدت کاهش یافته و اصطلاحا معاملات در آن نماد «قفل» مي‌شود. (که فعالان بازار از این حالت به عنوان «صف فروش»یادمي‌کنند.)
در این حالت به دلیل کاهش شدید حجم معاملات، بر اساس قانون حجم مبنا درصد نوسان پایان روز نیز کاهش مي‌یابد و لذا از سقوط برق آسای سهم جلوگیری مي‌شود. (عکس همین حالت در بازار صعودی برقرار است.) اما مساله‌اينجا است که ‌همین ویژگی قانون حجم مبنا بزرگ‌ترین عیب آن نیز به شمار مي‌آید، با شکل‌گیری صف‌هاي خرید و فروش در بازار، حجم زیادی از سرمایه سرمایه‌گذاران در این صف‌ها بلوکه مي‌شود، حجمی که مي‌تواند با گردش در سایر سهام بازار، بر رونق بورس بیفزاید، بنابراین شکل‌گیری صف‌هاي خرید و فروش، روانی معاملات ( liquidity ) در بازار را مورد تهدید قرار مي‌دهد.
به عنوان مثال اگر سهامداری که سهمش در صف فروش فرو رفته، نیاز فوری به سرمایه‌اش پیدا کند، چاره‌اي ندارد، جز آنكه سهم خود را به صورت وکالتی و با قیمتی بسیار پایین تر از ارزش آن به شخص دیگری واگذار كند.
همچنین فرسایشی شدن این صف‌ها (به خصوص صف‌هاي فروش) مي‌تواند اثرات نامطلوبی بر روان جمعی بازار داشته باشد. به عنوان نمونه مي‌توان از شرکت‌هاي سیمانی در سال 84 و یا شرکت‌هايي مانند سرمایه‌گذاری غدیر و سرمایه‌گذاری بانکی ملی – که مدت‌هاي مدیدی صف فروش بودند- نام برد. (مورد آخر همچنان در صف فروش قرار دارد.)
نکته دیگر اینکه اگر نماد سهم‌هايي که با صف فروش و یا خرید مواجه ‌هستند به دلایلی همچون تعدیل پیش بینی سود، برگزاری مجمع سالانه یا مجمع افزایش سرمایه و . متوقف شود، در روز بازگشایی نماد، بازار با در‌نظر گرفتن وضعیت پیش از بسته شدن نماد به آن سهم قیمت مي‌دهد، یعنی مثلا اگر سهم پیش از بسته شدن نمادش دارای صف فروش باشد، پس از بازگشایی، بازار آن قدر قیمت را پایین مي‌آورد تا قیمت سهم را به نرخ تعادلی مورد نظر برساند، به دیگر سخن بازگشایی نمادها تمام تمهیدات قانون حجم مبنا را نقش بر آب مي‌کند!
نمونه‌هايي از این دست بسیار دیده شده، به عنوان مثال مي‌توان شرکت سرمایه‌گذاری غدیر را نام برد که پس از دو نوبت بازگشایی با افتی در حدود 40درصد مواجه شد. شرکت‌هاي پتروشیمی اراک و خارك، سنگ آهن گل گهر، باما، فرآوری مواد معدنی ایران و گروه بهمن از آخرین نمونه‌هاي این نوع بازگشایی هستند که توام با کاهش قیمتی بوده‌اند.

1- نحوه محاسبه قيمت پاياني

محاسبه قيمت پاياني هر نماد براي اعمال در محاسبات شاخص و درصورتي که نماد مذکور در آن روز معامله داشته باشد، به شرح زير است:

اگر حجم معامله شده از حجم مبنا کمتر باشد :

Price = Closing price + (Traded volume)/ (Base Volume) *(VWAP - Closing Price)

در اين فرمول داريم :

Price = قيمت سهام براي محاسبه در شاخص

Closing price = قيمت پاياني روز معاملاتي قبلي

Traded Volume = حجم معامله شده از آن نماد در جلسه معاملاتي جاري

Base Volume = حجم مبنا

VWAP = قيمت ميانگين وزني، نحوه محاسبه VWAP (Volume Wieghted Average Price ) به شرح زير است:

VWAP = ?(Price * Traded Volume ) / ?Traded Volume

Traded Volume of trade = حجم هر معامله

Price = قيمت هر معامله

 اگر حجم معامله شده نماد از حجم مبنا بيشتر باشد، همان قيمت VWAP مبناي محاسبه قيمت پاياني در شاخص خواهد بود.

2- نحوه محاسبه شاخص

چگونگي محاسبه شاخص کل، شاخص تابلوهاي اصلي و فرعي، شاخص صنعت و شاخص گروه­ها به شرح زير است:

Index = ?(Pn * Qn ) * 100/Base (فرمول لاسپيرز):

Pn = قيمت بر اساس فرمولهاي فوق

Qn = سرمايه شرکت

براي شاخص کل، مجموع حاصلضرب آخرين قيمت در سرمايه کليه شرکتها بر عدد پايه تقسيم شده و با ضرب در عدد 100 شاخص کل محاسبه مي شود.

براي تابلو اصلي و فرعي کسر فوق فقط براي شرکتهاي موجود در آن تالار محاسبه شده و براي گروههاي صنعت، شاخص آن گروه بر اساس فرمول فوق و فقط براي آن گروهها محاسبه مي­شود .

قيمت هاي تعادلي و تعديل پايه:

1- هنگام افزايش سرمايه از محل اندوخته (سهام جايزه):

هنگام افزايش سرمايه به­صورت سهام جايزه، با توجه به اينکه در اين موارد آورده نقدي نداريم، لذا پايه شاخص نيز تعديل نخواهدشد و اگر قيمت سهام متناسب با افزايش سرمايه و مطابق فرمول زير کاهش يابد، شاخص تغيير نخواهد کرد:

Adjusted Price = Close Price / (1+ a)

Adjusted Price = قيمت تعادلي

Close Price = قيمت پاياني روز معاملاتي قبلي

a = ضريب افزايش سرمايه

حال اگر نمادي که افزايش سرمايه داشته است با قيمت تعادلي (Adjusted Price) باز شود، تغيير قيمت در شاخص نخواهيم داشت. بديهي است اگر نماد مذکور با قيمتي بالاتر از قيمت تعادلي باز شود، افزايش شاخص و در صورتي که با قيمتي پايين تر از قيمت تعادلي باز شود کاهش شاخص خواهيم داشت.

2- هنگام افزايش سرمايه از محل آورده نقدي (حق تقدم خريد):

در هنگام افزايش سرمايه از محل آورده نقدي، با توجه به آورده نقدي يا مبلغ صرف سهام، پايه شاخص مطابق فرمول زير نيازمند تعديل خواهدبود: :

New Base = Old Base * (Old Cap + 1000 * Right Cap)/ Old Cap

Old Base = پايه شاخص روز قبل

Old Cap = ارزش بازار روز قبل

Right Cap = سرمايه حق تقدم

بعد از باز شدن نماد اگر سهام با قيمت تعادلي زير باز شود، شاخص تغيير نخواهد يافت و اگر سهم با قيمت بالاتر از قيمت تعادلي باز شود افزايش شاخص خواهيم داشت:

Adjusted Price = (Close Price + 1000* a) / (1+a)

Adjusted Price = قيمت تعادلي پس از افزايش سرمايه

Close Price = قيمت پاياني روز معاملاتي قبل

a = ضريب افزايش سرمايه

شايان ذکر است که هنگام کاهش سرمايه (درصورتي که همراه با آورده نقدي نباشد) نيز همانند سهام جايزه عمل شده و در هنگام محاسبه قيمت تعادلي ضريب افزايش سرمايه منفي است.

3- هنگام افزايش سرمايه همزمان به صورت حق تقدم خريد سهام و سهام جايزه:

در مواقع افزايش سرمايه با توجه به آورده نقدي يا مبلغ صرف سهام نياز به تعديل پايه شاخص خواهيم داشت. جهت تعديل پايه داريم :

New Base = Old Base * (Old Cap + 1000 * Right Cap)/ Old Cap

Old Base = پايه مزایا و معایب حجم مبنا شاخص روز قبل

Old Cap = ارزش بازار روز قبل

Right Cap = سرمايه حق تقدم

بعد از باز شدن نماد اگر سهام با قيمت تعادلي زير باز شود شاخص تغيير نخواهد يافت و اگر سهم با قيمت بالاتر از قيمت تعادلي باز شود، افزايش شاخص خواهيم داشت:

Adjusted Price = (Close Price مزایا و معایب حجم مبنا + 1000* a) / (1 + a + b)

Adjusted Price = قيمت تعادلي پس از افزايش سرمايه

Close Price = قيمت پاياني روز معاملاتي قبل

a = ضريب افزايش سرمايه حق تقدم

b = ضريب افزايش سرمايه جايزه

شايان ذکر است که کاهش سرمايه (درصورتي که همراه با آورده نقدي نباشد) نيز همانند جايزه عمل شده و در هنگام محاسبه قيمت تعادلي ضريب افزايش سرمايه منفي و جهت تعديل پايه نيز سرمايه منفي در فرمول لحاظ مي شود.

4- هنگام افزودن يک شرکت جديد به شاخص

در هنگام اضافه کردن يک شاخص جديد بايد پايه شاخص به نحو زير تعديل شود تا تغييري در عدد شاخص نداشته باشيم. بديهي است که اين تعديل بعد از اولين معامله روي اين نماد خواهد بود:

New Base = Old base * (old cap + capital * price) / old cap

New base = پايه جديد شاخص

Old Base = پايه شاخص روز قبل

Capital = سرمايه شرکت وارد شده به شاخص

Price = قيمت معامله شده شرکت وارد شده به شاخص

Old Cap = ارزش بازار در پايان روز معاملاتي قبل ?(Pn * Qn )

5- شاخص بازده نقدي و قيمت

هدف از محاسبه اين شاخص تاثير اعلام سود نقدي بر پايه شاخص است و در حالت اعلام سود با توجه به کاهش احتمالي قيمت سهم، پايه شاخص به نحوي اصلاح خواهد شد که سبب کاهش شاخص نشود.

حذف حجم مبنا و بازتر شدن دامنه نوسان خوب است یا بد؟

امروز دو خبر درباره حذف حجم مبنا و تغییراتی در دامنه نوسان رسانه ای شد. در گفتگو با برزو حق شناس از کارشناسان بازار سرمایه به این پرسش پاسخ داده ایم که آیا حذف حجم مبنا و بازتر شدن دامنه نوسان برای بازار سرمایه خوب است یا بد؟

به گزارش نبض بورس، شرکت فرابورس ایران در اطلاعیه ای اعلام کرد در بازارهای اول و دوم فرابورس ایران حجم مبنا تحت شرایطی حذف خواهد شد. همچنین رئیس سازمان بورس خبر داد: بزودی برنامه زمانی تغییر دامنه نوسان به صورت شفاف اعلام و پس از آن اجرا می شود.

در گفتگو با برزو حق شناس از کارشناسان و تحلیلگران بازار سرمایه به این پرسش پاسخ داده ایم که آیا حذف حجم مبنا و بازتر شدن دامنه نوسان برای بازار سرمایه خوب است یا بد؟

حجم مبنا و دامنه نوسان ابزار ناکارآ

برزو حق شناس کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار نبض بورس گفت: در خصوص حذف حجم مبنا و دامنه نوسان باید اظهار داشت که ماجرای حجم مبنا را فرابورس آغاز کرده است. این مسئله موضوع غریبی نیست و ما در گذشته در نماد‌های فرابورسی اصلا حجم مبنا نداشتیم و مشکلی هم در آن بازار بدون حجم مبنا وجود نداشت.

وی ادامه داد: متاسفانه بجای آنکه این ابزار ناکارآ را از بقیه بازار نیز حذف کنیم، در جایی که این ابزار وجود هم نداشت، اضافه کردیم. این موضوع هم بماند که در سال ۹۸ هدف از این کار چه بود و برای چه موضوعی این کار را انجام دادند.

این تحلیلگر بازار سرمایه گفت: من دامنه نوسان را به طور کلی به دلیل عدم عمیق بودن بازار نفی نمی‌کنم و نمی‌گویم نباید باشد، ولی باید دامنه نوسان بزرگتر و فراختر از این باشد. دامنه نوسان و حجم مبنا نشان داده اند که یک ابزار ناکارآ هستند و روند‌های بازار (چه صعودی و چه نزولی) را فرسایشی‌تر می‌کنند. به عنوان مثال در روند صعودی قبلی ما شاهد ۳۶ هفته کامل روند صعودی بودیم. یا در مزایا و معایب حجم مبنا روند نزولی انرژی روند تخلیه نمی‌شود و این ابزار‌های ناکارآ موجب فرسایشی‌تر شدن روند و فراری دادن سهامداران از بازار می‌شود.

کار خوب اما در زمان نامناسب

حق شناس اظهار داشت: اما اینکه الان بخواهیم این ابزار‌های ناکارآ را از بازار حذف کنیم باید بگوییم که به دلیل آنکه بازار در یک نقطه بدی قرار گرفته و شکننده است زمان مناسبی برای انجام این کار نیست. ارزش معاملات بسیار پایین است و پولی در بازار نیست و حالا در این شرایط به یکباره بیاییم و این ابزار‌ها را حذف کنیم بدان معناست که خودمان می‌خواهیم بازار را یک پله دیگر به سمت پایین هُل بدهیم.

حذف دامنه نوسان پله ای باشد

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: با فاکتور گرفتن از حجم مبنا، دامنه نوسان باید پله‌ای حذف شود. حجم مبنا باید به کل و یکباره حذف شود، چون یک ابزار ناکارآ و بی خودی است که بازار را به نابودی و ناکارآیی کشانده است. دامنه نوسان را بخواهند اگر یکباره حذف کنند کار بسیار اشتباهی است و باید به تدریج حذفش کنند. به نظر من دامنه نوسان باید یک درصد یک درصد از هر طرف باز شود (به عنوان مثال مثبت منفی ۶ شود) تا این را به مثبت منفی ۱۰ مزایا و معایب حجم مبنا درصد برسانند، یعنی دامنه نوسان ۲۰ درصد شود. این باعث کارآتر شدن بازار می‌شود و در گذشته هم تجربه این را داشتیم. در بازار پایه فرابورس نماد‌ها مثبت منفی ۱۰ بودند و اتفاقی هم رخ نمی‌داد و روند‌ها هم سریعتر بودند و سهم‌ها رشد و نزول خود را سریع انجام می‌دادند.

حق شناس در انتها تاکید کرد: به نظر من دامنه نوسان حداقل باید به تدریج به سمت مثبت منفی ۱۰ حرکت کند و حتی جا دارد که اگر بازار وضع خوبی داشته باشد و حجم معاملات بالاتر رود و عمق معاملات بیشتر شود، این دامنه تا مثبت منفی ۱۵ درصد هم باز شود.

دامنه نوسان در بازارهای مالی

بازارهای سرمایه یکی از گزینه های کسب سود از سرمایه های شماست، این سرمایه باید طوری انتخاب شده باشد که توانایی تحمل ریسک را بر روی آن داشته باشید، چرا که امکان ضرر نیز بیشتر از سود است اما این در حالیست که شما بدون آموزش وارد این بازارها شوید، اما شاید بهتر باشد اگر می خواهید سرمایه بزرگی را وارد بازار مالی کنید بهتر است، دامنه نوسان در بازارهای مالی وجود داشته باشد، اما بودن دامنه نوسان به این معنی نیست که یک نکته مهم مثبت است، علاوه بر مزایا، معایبی نیز دارد که در ادامه این مقاله به معرفی و توضیح آن خواهیم پرداخت.

دامنه نوسان قیمت در بورس

قیمت هر سهم در بازار بورس بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا تغییر می‌نماید. به این معنا که وقتی تقاضا برای خرید یک سهم بیشتر شود و در عین حال عرضه همچنان ثابت باشد، عملاً قیمت آن افزایش پیدا خواهد کرد اگر عرضه برای یک سهم بیشتر شود و تقاضای آن ثابت بماند، شاهد کاهش قیمت سهم مورد نظر خواهیم بود. اما یک سوال به وجود می آید و این سوال متمایز کردن بازار سهام و بازارهایی همچون ارزهای دیجیتال ( cryptocurrency ) است، آیا این امکان وجود دارد که قیمت یک سهم در بازار بورس در یک روز معاملاتی ۱۰۰۰ درصد افزایش پیدا کرده و یا ۱۰۰ درصد کاهش پیدا کند؟

در جواب به این سوال باید بگوییم که سازمان بورس ایران به دلیل برخی مزایایی که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت اقدام به تعیین محدودیت دامنه نوسان قیمت برای هر سهم در بازار بورس در هر روز معاملاتی کرده است. به این معنا که قیمت هر سهم در هر روز معاملاتی حداکثر به همین میزان دامنه نوسان اعلام شده می‌ تواند افزایش یا کاهش پیدا کند؛ این دقیقا خلاف چیزی است که در بازار کریپتو وجود دارد، چرا که در بازار کریپتوکارنسی شما می توانید رشد چند صد درصدی یک رمز ارز را به وضوح ببینید، نمونه این رمز ارزها، ارزهای حوزه متاورس هستند.

چرا کریپتو دامنه نوسان ندارد

تصور بودن چنین شرایطی برای بازار بورس عملاً با چالش‌ های زیادی همراه است. در بازار های مانند بازار ارز دیجیتال به دلیل اینکه نمی توان ارزش ذاتی رمز ارزها را با روش های مرسوم محاسبه کرد، نمی ‌توان از نظر ذاتی بر روی آنها یک قیمت مشخص قرار داد، می توان متصور این باشیم که در یک روز ریزش شدید و یا رشد شدیدی داشته باشند (پامپ و دامپ). حتی با وجود این که بازار فارکس محدودیت دامنه نوسان داشته اما به دلیل اینکه جفت ارزهای تعریف شده در این بازار دارای ارزش ذاتی هستند از این رو شاهد نوسانات خیلی سنگین در این بازار نیستیم.

در بازار بورس نیز دقیقاً چنین شرایطی حاکم است. سهام شرکت های مختلف تعریف شده در بازار بورس جدای از بحث تاثیر پذیری از میزان عرضه و تقاضا دارای یک ارزش ذاتی هستند. آیا ارزش ذاتی یک سهم در بازار بورس می ‌تواند در طول یک روز هزار درصد افزایش پیدا کند و مزایا و معایب حجم مبنا یا ۱۰۰ درصد کم شود؟ شاید از خود بپرسید که چرا با وجود داشتن ارزش ذاتی در جفت ارزها در بازار فارکس دامنه محدودیت نوسان قیمت نداریم؟ دقت داشته باشید که ماهیت ارزهای فیات با ماهیت سهام تفاوت ‌های زیادی با یکدیگر داشته و نمی ‌توان ارزش ذاتی آنها را در یک رده با هم مقایسه کرد.

از این گذشته روند معاملات در بازار فارکس بیشتر توسط بانک ها و مؤسسات مالی خیلی بزرگ مدیریت می‌ شود که آنها نیز دائماً مجبور به خرید و فروش جفت ارزهای مختلف نسبت به یکدیگر برای ارائه خدمات به کاربران خود هستند.

مزیت های استفاده از دامنه نوسان در بازارهای مالی

فرض کنید شما به عنوان یک فردی که تازه وارد است در حال انجام اولین پوزیشن معاملاتی هستید و این معامله در جایی است که هیچ دامنه نوسانی برای آن تعریف نشده است می توان در این مثال می توان بازار کریپتو مزایا و معایب حجم مبنا را به عنوان مثال انتخاب کرد. عملاً این امکان وجود دارد تا شما در چند ساعت تمام دارایی های خود را از دست بدهید و شاهد کاهش قابل توجه ارزش دارایی های خود باشید. همچنین در شرایط برعکس نیز ممکن است یک سرمایه گذار در همان اولین روز کاری در همچین بازاری شاهد رشد فزاینده سرمایه خود شده و با سودهای میلیاردی از بازار خارج شود؛ بنابراین اولین و مهم ‌ترین مزیت استفاده از دامنه محدودیت نوسان قیمت از هرج و مرج ها است.

دومین مزیتی که برای دامنه نوسان در بورس می‌ توان در نظر گرفت تغییرات قیمت سهم های تعریف شده در این بازار بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا و به صورت واقعی است. وقتی هیچ دامنه محدودیت نوسان برای قیمت تعیین نشده باشد، عملاً یک سرمایه گذار که سرمایه قابل توجهی در اختیار دارد و یک دارایی را گرفته است، این امکان را خواهد داشت تا با تقاضای زیاد، قیمت یک سهم را به صورت قابل توجهی افزایش دهد؛ که عملاً این افزایش قیمت غیر واقعی بوده و بر اساس مکانیزم واقعی عرضه و تقاضا نخواهد بود.

دقت داشته باشید که برای این که قیمت یک سهم در طول یک روز به حداکثر میزان ممکن در نظر گرفته شده به عنوان دامنه نوسان برسد، عملاً نیاز به سرمایه خیلی زیادی نیست اما برای تثبیت شدن قیمت در این عدد حداقل بایستی به اندازه حجم مبنا شاهد انجام معامله در سهام مورد نظر باشیم؛ که همین امر باعث می‌ شود تا ایجاد تغییر در قیمت یک سهم نیاز به سرمایه قابل توجهی داشته باشد.

معایب دامنه نوسان در بازارهای مالی

به عنوان یک عیب بزرگ در دامنه نوسان در بازارهای مالی، محدودیت دامنه باعث می ‌شود تا تلاطم و هرج و مرج ها در روز های متوالی بر روی یک سهم باقی بماند. تصور کنید که به مزایا و معایب حجم مبنا دلیل اخبار مختلف قیمت یک سهم با نوسان شدید روبرو شده و کاربران به شدت به دنبال خرید یا فروش آن هستند. در صورتی که محدودیت دامنه نوسان وجود نداشته باشد، عملاً این هیجان زیاد برای خرید و فروش سهام مورد نظر در همان روز به اتمام رسیده و تمام افراد هیجان زده به خواسته ‌های خود خواهند رسید. اما با وجود محدودیت دامنه نوسان قیمت در بازار بورس ممکن است این هیجان در طول یک روز به اتمام نرسیده و شاهد ادامه دار شدن آن در روزهای آتی نیز باشیم.

همچنین وجود محدودیت دامنه نوسان قیمت باعث می‌ شود تا قیمت یک سهم خیلی دیر به قیمت اصلی خود برسد و همین امر باعث ایجاد تلاطم در روند خرید و فروش آن گردد. یکی از بزرگ ترین و اصلی ‌ترین معایب وجود دامنه نوسان قیمت در بازارهای مالی تشکیل شدن صف خرید و فروش در بازارهایی همچون بورس است. وقتی در روند تغییرات یک سهم شاهد ایجاد صف خرید یا فروش باشیم عملاً کاربران نمی ‌توانند برای خرید و فروش سهام مورد نظر خود اقدام کرده و از این بابت با چالش هایی روبرو خواهد بود؛ بنابراین اصلی ‌ترین دلیل ایجاد صف خرید و فروش در بازار بورس ایران همین محدودیت دامنه نوسان کم در نظر گرفته شده برای بازار است.

دامنه نوسان در بازارهای مالی سایر کشورها

تنها کشور ایران نیست که دارای دامنه نوسان است بلکه سایر کشورهای دیگر نیز دارای دامنه نوسان در بازارهای مالی خودشان هستند، اما در تصویر بالا آمده است که در هر کشور چه میزان دامنه نوسان وجود دارد این دامنه نوسان در ایران نیز 5 درصد است اما یک سوال که تمامی تریدرها و معامله گران بازار مالی دارند این است که اگر دامنه نوسان کم باشد سود ما نیز کاهش پیدا می کند؟

برای جواب به این سوال باید بگوییم که حق با آنهاست اما این نیز یک مزیت است، در بازارهای مالی اصل بر این است که شما سرمایتان از دست نرود، بعد از اینکه توانستید حفظ سرمایه کنید می توانید به سودهای مستمر برسید، اما برای اینکه سودهای بیشتر بدست بیاورید نیز می توانید از اهرم های معاملاتی استفاده کنید؛ همچنین می توانید با استفاده از پرایس اکشن RTM و پرایس اکشن ICT در تحلیل تکنیکال به درجه بالایی برسید اما لازم به ذکر است که باید در کنار تحلیل های تکنیکال مدیریت سرمایه و مدیریت ریسک را رعایت کنید چرا که در این صورت روانشناسی بازار برای شما آسان تر خواهد شد.

حجم مبنا چیست؟ و در بورس چگونه از حجم مبنا استفاده می شود؟

حجم مبنا چیست؟ و در بورس چگونه از حجم مبنا استفاده می شود؟

آنچه شما در این مطلب می خوانید

حجم مبنا چیست؟

حجم مبنا یا stock volume برای کنترل رشد بی رویه قیمت سهام در سال ۱۳۸۲ تصویب شده است. جهت مشاهده حجم مبنای هر نماد می توانید به سایت مدیریت فناوری بورس تهران مراجعه کنید. حداکثر و حداقل حجم مبنا هر هفته یکبار محاسبه می شود و داخل سایت قرار می گیرد. منظور از حجم در بازار بورس به معنی تعدا سهام می باشد و حجم مبنای هر سهامی با سهام دیگر متفاوت است. در حجم مبنا اگر بخواهیم یک سهام به بالاترین و پایین ترین نوسان خود دست پیدا کند میبایست حداقل ۱۵ درصد از سهام در طول یک سال مورد معامله آنلاین یا حضوری قرار بگیرد اما در حال حاضر این درصد به عدد، ۱۰درصد تغییر کرده است. حجم مبنای شرکت های فرابورس برابر با ۱ است. اگر تنها یک سهم معامله شود قیمت پایانی آن‌ها می تواند به بالاترین یا پایین ترین قیمت خودش برسد. زمانی که در بازار فرابورس یک سهم در قیمت و حجم متفاوت مورد معامله قرار بگیرد، در این صورت قیمت پایانی براساس میانگین وزنی مشخص خواهد شد زیرا قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله در شرکت های فرابوس متفاوت می باشد.

فرمول محاسبه حجم مبنا: ۰٫۰۰۰۴ * تعداد کل سهام شرکت

• نکته! در محاسبه حجم مبنا هیچ شخصی دخالتی ندارد.
• نکته! صف های خرید و فروش از مواردی هستند که احتمال پر نشدن حجم مبنا در آنها بیشتر است زیرا خریداران یا فروشندگان با دیدن صف ها تمایل دارند که در قیمت های پایین تر خرید کنند یا در قیمت های بالاتر بفروشند بنابراین صبر می کنند و حجم معاملات پایین می آید.
• نکته! اگر stock volume برابر با حجم معاملات یک روز یک نماد باشد، قیمت پایانی معاملات آن روز برابر با میانگین وزنی تمامی معاملات در روز یاد شده خواهد بود.

برای محاسبه حجم مبنا، در قدم اول می بابیست موارد ذیل را محاسبه نمود:

قیمت پایانی: عبارت است از میانگین وزنی قیمت سهام شرکت با در نظر گرفتن حجم مبنا. لازم به ذکر است که قیمت پایانی هر روز مبنای نوسانات قیمت روز بعد معاملاتی قرار می‌گیرد و نیز دارای محاسبات پیچیده ای است.

نکته! اگر حجم معاملات سهام کمتر از stock volume باشد با استفاده از فرمول ذیل باید محاسبه انجام شود:

فرمول قیمت پایانی:

(Price = Closing price + (Traded volume)/ (Base Volume) *(VWAP – Closing Price

Price= قیمت سهام
Closing price= قیمت پایانی روز معاملاتی قبلی
Traded Volume= حجم معامله شده از آن نماد در جلسه معاملاتی جاری
Base Volume= حجم مبنا
VWAP= قیمت میانگین وزنی، نحوه محاسبه

فرمول فوق را می توان به شکل زیر نیز ترجمه و استفاده نمود:

قیمت پایانی روز قبل + [حجم مبنا / (تعداد سهام معامله شده * (قیمت پایانی روز قبل – میانگین وزنی قیمت معامله شده))]

قیمت آخرین معامله: به آخرین قیمتی که یک سهام روی تابلو بین خریدار و فروشنده معامله می‌شود قیمت آخرین معامله می‌گویند. نکته ای در رابطه با قیمت معامله باید بیان نمود این است که حجم معاملات تاثیری بر روی این قیمت تاثیری ندارد و حتی اگر یک سهم مورد معامله قرار بگیرد، قیمت آخرین معامله تغییر می کند.

حجم مبنا چیست؟ و در بورس چگونه از حجم مبنا استفاده می شود؟

حجم مبنا چیست؟ و در بورس چگونه از حجم مبنا استفاده می شود؟

آنچه شما در این مطلب می خوانید

حجم مبنا چیست؟

حجم مبنا یا stock volume برای کنترل رشد بی رویه قیمت سهام در سال ۱۳۸۲ تصویب شده است. جهت مشاهده حجم مبنای هر نماد می توانید به سایت مدیریت فناوری بورس تهران مراجعه کنید. حداکثر و حداقل حجم مبنا هر هفته یکبار محاسبه می شود و داخل سایت قرار می گیرد. منظور از حجم در بازار بورس به معنی تعدا سهام می باشد و حجم مبنای هر سهامی با سهام دیگر متفاوت است. در حجم مبنا اگر بخواهیم یک سهام به بالاترین و پایین ترین نوسان خود دست پیدا کند میبایست حداقل ۱۵ درصد از سهام در طول یک سال مورد معامله آنلاین یا حضوری قرار بگیرد اما در حال حاضر این درصد به عدد، ۱۰درصد تغییر کرده است. حجم مبنای شرکت های فرابورس برابر با ۱ است. اگر تنها یک سهم معامله شود قیمت پایانی آن‌ها می تواند به بالاترین یا پایین ترین قیمت خودش برسد. زمانی که در بازار فرابورس یک سهم در قیمت و حجم متفاوت مورد معامله قرار بگیرد، در این صورت قیمت پایانی براساس میانگین وزنی مشخص خواهد شد زیرا قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله در شرکت های فرابوس متفاوت می باشد.

فرمول محاسبه حجم مبنا: ۰٫۰۰۰۴ * تعداد کل سهام شرکت

• نکته! در محاسبه حجم مبنا هیچ شخصی دخالتی ندارد.
• نکته! صف های خرید و فروش از مواردی هستند که احتمال پر نشدن حجم مبنا در آنها بیشتر است زیرا خریداران یا فروشندگان با دیدن صف ها تمایل دارند که در قیمت های پایین تر خرید کنند یا در قیمت های بالاتر بفروشند بنابراین صبر می کنند و حجم معاملات پایین می آید.
• نکته! اگر stock volume برابر با حجم معاملات یک روز یک نماد باشد، قیمت پایانی معاملات آن روز برابر با میانگین وزنی تمامی معاملات در روز یاد شده خواهد بود.

برای محاسبه حجم مبنا، در قدم اول می بابیست موارد ذیل را محاسبه نمود:

قیمت پایانی: عبارت است از میانگین وزنی قیمت سهام شرکت با در نظر گرفتن حجم مبنا. لازم به ذکر است که قیمت پایانی هر روز مبنای نوسانات قیمت روز بعد معاملاتی قرار می‌گیرد و نیز دارای محاسبات پیچیده ای است.

نکته! اگر حجم معاملات سهام کمتر از stock volume باشد با استفاده از فرمول ذیل باید محاسبه انجام شود:

فرمول قیمت پایانی:

(Price = Closing price + (Traded volume)/ (Base Volume) *(VWAP – Closing Price

Price= قیمت سهام
Closing price= قیمت پایانی روز معاملاتی قبلی
Traded Volume= حجم معامله شده از آن نماد در جلسه معاملاتی جاری
Base Volume= حجم مبنا
VWAP= قیمت میانگین وزنی، نحوه محاسبه

فرمول فوق را می توان به شکل زیر نیز ترجمه و استفاده نمود:

قیمت پایانی روز قبل + [حجم مبنا / (تعداد سهام معامله شده * (قیمت پایانی روز قبل – میانگین وزنی قیمت معامله شده))]

قیمت آخرین معامله: به آخرین قیمتی که یک مزایا و معایب حجم مبنا سهام روی تابلو بین خریدار و فروشنده معامله می‌شود قیمت آخرین معامله می‌گویند. نکته ای در رابطه با قیمت معامله باید بیان نمود این است که حجم معاملات تاثیری بر روی این قیمت تاثیری ندارد و حتی اگر یک سهم مورد معامله قرار بگیرد، قیمت آخرین معامله تغییر می کند.