کاربرد اوراق بهادار در تامین مالی پروژه
تأمین مالی پروژه به معنای تأمین منابع مالی لازم برای ساخت و بهره برداری از یک پروژه و یا تأمین مالی دوباره ی یک واحد صنعتی بزرگ است. از جمله روش های تامین منابع مالی می توان به انتشار اوراق بهادار اشاره نمود. اوراق بهادار که ورقه ای نماینده ی ارزش و قابل نقل و انتقال محسوب می شود، اقسام متنوعی داشته و هر یک از این اقسام به طریق ویژه ای در فرآیند تامین مالی به کار می آید. از جمله اوراق قابل انتشار در فرآیند تامین مالی پروژه می توان به اوراق قرضه، سهام، اوراق با پشتوانه ی دارایی و صکوک اشاره نمود. امروزه، بنابر محدودیت دولت ها و بانک ها در تامین منابع مالی پروژه، انتشار اوراق بهادار به عنوان روشی جایگزین شناخته می شود. تجمیع سرمایه های خُرد افراد، ناشناخته و مجهول بودن خریداران اوراق، عدم مداخله در مدیریت پروژه، انعطاف در شروط تامین مالی و دسترسی به منبعی بی پایان از نقدینگی از جمله مزایای غیرقابل انکار اوراق بهادار تلقی شده و استفاده از این ابزار در تامین مالی پروژه را به تدریج گسترش داده است. انتشار این اوراق در فرآیند تامین مالی پروژه متفاوت از تامین مالی شرکتی بوده و نحوه ی تخصیص ریسک، بازپرداخت اصل و سود اوراق، مسئولیت ناشران، وظایف نهاد واسط و نحوه ی انتشار با توجه به ویژگی های تامین مالی پروژه در برخی موارد منحصر به فرد است.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Application of Securities in Project Finace
نویسندگان [English]
- Navid Rahbar 1
- Mohsen Masoumimehr 2
- Mojtaba Ghasemi 3
Project finance is nothing but sourcing funds to a long term infrastructure project, or any other project, and using the cash flow generated from the project to payback the financing procured. Issuance of securities is one of the main sources of financing. Securities refer to any form of financial instrument which are negotiable and represent an asset. Securities include bonds, stocks, asset-backed securities, and sukuk.
Given to the liquidity restrictions of governments and banks, securities is recognized as a proper alternative. In fact, The accumulation of small capitals, passive investors, non-intervention in project management, flexibility in financing terms and access to a great deal of liquidity are undisputable benefits of securities and made it as an interesting tactic for financing the projects.
Distinctive characteristics of project securities in comparison to corporate securities are in allocation of risks, repayment of principal and profit, responsibility of the sponsors and in the functions of the SPV.
اوراق بهادار
انواع اوراق بهادار کدامند؟ چگونه اوراق بهادار را نقد و یا معامله کنیم؟ امروزه که بورس و فرابورس بازارش داغ شده و در هر زمان و مکان و قشری از مردم از بورس صحبت می شود، شاید در این صحبت از اوراق بهادار هم شنیده باشید و لازم بدانید اوراق بهادار را بهتر بشناسید و با انواع آن هم آشنا شوید.
در مقاله حاضر تلاش می شود اوراق بهادار و انواع آن را توضیح دهیم و در ادامه شرح دهیم اوراق بهادار شامل چه نوع سرمایه گذاری می باشد و همچنین ارتباط اوراق بهادار با بورس و فرابورس را شرح دهیم.
اوراق بهادار:
در تعریف و تخصصی از اوراق بهادار که در زبان لاتین با عبارت (Securities) شناخته می شود تضمین کننده حقوق مالی برای مالک می باشد که می تواند آن را معامله کند. اوراق بهادار (Securities) یک نوع دارایی نا مشهود به شمار می آید. دارنده این دارایی مالی می تواند در هر زمان که بخواهد سهام و اوراق قرضه این اوراق بهادار را به شخص دیگری منتقل کند.
دارندگان اوراق و بهادار حق و حقوق مشخصی دارند. در واقع اصطلاح اوراق بهادار یک ابزار مالی دارای ارزش پولی هستند که قابلیت تبدیل به پول نقد را دارند. اوراق بهادار علاوه بر سرمایه گذاری، می تواند یکی از مسیر های تأمین مالی هم باشد.
اوراق بهادار شامل برگه هایی می باشند که به خودی خود فاقد ارزش مالی هستند، ولی با داشتن اوراق بهادار می توان این اوراق را خرید و فروش و به پول نقد تبدیل کنید. به عبارتی اوراق بهادار می تواند نمایان و نشان دهنده نوعی از مالکیت در یک شرکت سهامی عام (از طریق سهام) باشد یا رابطه طلبکاری با یک نهاد دولتی یا یک شرکت (از طریق اوراق قرضه) یا حقوق مالکیت دیگری را نشان دهد.
سرمایه گذاری به وسیله اوراق بهادار:
نهادی که اوراق بهادار را برای فروش انتشار می دهد، به عنوان صادر کننده اوراق بهادار نام برده می شود و افرادی که این اوراق را خریداری می کنند، سرمایه گذار نامیده می شوند.
به عبارتی، اوراق بهادار به عنوان یک سرمایه گذاری و ابزاری برای سرمایه گذاری که به وسیله آن، شهرداری ها، شرکت ها و سایر مراکز تجاری می توانند سرمایه های جدیدی برای خود جذب کنند. شرکت ها می توانند با مراجعه به مردم سرمایه قابل توجهی به دست آورند.
مثالی برای برای جذب سرمایه از طریق اوراق بهادار:
برای نمونه می توان به سهام اشاره داشت که سهام را با عرضه اولیه عمومی به فروش می رسانند. نهاد های کشوری، استانی و شهری هم می توانند با صادر کردن اوراق قرضه شهری، برای یک پروژه خاص سرمایه متفاوت و زیادی را جذب کنند.
با توجه به نیاز بازار (تقاضای بازار) یا سیستم قیمت گذاری یک موسسه، افزایش سرمایه از طریق اوراق بهادار صورت می گیرد که می تواند یک جایگزین بسیار مناسب باشد برای تأمین اعتبار و سرمایه مورد نیاز پروژه از طریق وام بانکی باشد.
خرید در حاشیه در اوراق بهادار:
خرید اوراق بهادار با پول وام، عملی که با نام خرید در حاشیه شناخته می شود، که یکی از روش های سرمایه گذاری و جذب سرمایه محبوب می باشد. در واقع، در این حالت یک شرکت امکان دارد حقوق مالکیت را به صورت پول نقد یا سایر اوراق بهادار بدهی (چه در زمان شروع و چه به طور پیشفرض) یا سایر تعهدات به نهاد دیگری تحویل دهد.
امروزه این تصفیه دیون وثیقه ای، به ویژه در بین سرمایه گذاران نهادی یه شکلی زیادی افزایش پیدا کرده است.
پیشگامان بی نهایت مطالعه مقاله رابطه حجم معامله با قیمت سهام را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
اوراق بهادار در بورس
اوراق بهادار در بورس:
اوراق بهادار قابل معامله که در بورس اوراق بهادار ذکر شده اند و صادرکنندگان آن می توانند با اطمینان از بازار منظمی که در آن تجارت صورت می گیرد، به دنبال جذب سرمایه گذار باشند. سیستم های تجارت الکترونیکی در سال های اخیر رواج و طرفدارن چشم گیری داشته اند و همین موضوع برای اوراق بهادار مسیر هایی را فراهم کرده است.
برای مثال همچون بورس، فرابورس یا مستقیما در بین سرمایه گذاران به صورت آنلاین معامله انجام می شوند. (در صورت تمایل برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به مقاله بورس و فرابورس مراجعه بفرمایید).
روند پیشرفت اوراق بهادار:
تا قبل از سال1390، اوراق مشارکت به عنوان تنها ابزار مالی از گروه اوراق بهادار با درآمد ثابت (به اختصار بازار اوراق بدهی) شناخته می شد، که این اوراق هم تنها در شبکه بانکی معامله می شد.
قسمت زیادی از مشکل خرید و فروش و معامله اوراق در شبکه بانکی به شکل بود که اوراق همواره با قیمت اسمی معامله می شدند و در این صورت زمانی که نرخ ها در بازار تغییر پیدا می کردند، طبیعتا اوراق با نرخ بالاتر کمیاب می شد و دارندگان آن اوراق تمایلی به عرضه اوراق نداشتند و در عوض اوراق با نرخ پایین تر بدون مشتری می ماند و یا به طور کامل به فروش نمی رسید.
این یکی از عوامل تاثیر گذار در این امر نبود یک سیستم معاملاتی مناسب در شبکه های بانکی بود که اجازه نوسان را به قیمت نمی داد. در حالی که در سیستم معاملاتی بازار سرمایه، امکان معامله اوراق با نرخ توافقی و بر اساس عرضه و تقاضا صورت می گرفت و به همین علت نیز از سال 1390 به تدریج یک سری تغییرات در بازار معاملاتی صورت گرفت که موجب انتقال همه اوراق بدهی از سیستم های بانکی به سیستم های معاملاتی بورسهای کشور را شاهد هستیم.
انواع اوراق بهادار؛
- اوراق بدهی
- اوراق حقوق صاحبان سهام
- اوراق مشتقه
اوراق بدهی:
از طریق بدهی سرمایه های خرد و کلان جمع می شود و اهداف سازمانی را می شود پیش برد. که از یک طرف تامین کننده بودجه می باشد و از طرفی موجب پیاده سازی طرح های شرکت و سازمان ها می باشد و همچنین روشی است برای پایین آوردن ریسک و ایمن کردن سرمایه گذاری.
متقاضیان اصلی نشر و انتشار اوراق بدهی به طور معمول دولت ها می باشند. اوراق بدهی دولتی از معتبر ترین نوع اوراق بدهی در همه بازار های جهان محسوب می شود که در حالت ریسک اعتباری کشور ها را نشان می دهد.
در واقع هر چه اوراق بدهی دولتی یک کشور با ارزش تر باشد به این معنای می باشد که اقتصاد و دولت آن کشور از شرایط بهتری و کم ریسک تری برخوردار هستند.
ویژگی های اوراق بدهی:
تاریخ سررسید: بهره سالانه در زمان هایی مشخص به دارنده خریدار سهام پرداخت می شود، این پرداخت همیشه در زمان مشخصی صورت می گیرد که به این پرداخت بهره زمان سر رسید گفته می شود.
ارزش اسمی: اصل مبلغ وام، در تاریخ سر رسید اوراق بدهی که به خریدار تعلق می گیرد.
نرخ سود اسمی: بهره ای که به شکل دوره ای تا سررسید اوراق پرداخت می شود.
قیمت فروش: قصد روش مالک سهام، و نگاه نداشتن سهام تا زمان سر رسید.
نرخ سود تا سررسید (YTM): زمانی که افراد اوراق بدهی را در اولین روز انتشار خریدار کنند، نرخ سودش اسمی خواهد بود. اما اگر بعد از منتشر شدن در قیمت تعیین شده در بازار اوراق بدهی را خریداری کند باید اوراق را نگاه داشته تا زمان سررسید که آن را نرخ سود تا سررسید یا YTM می گویند.
نکته مهمی که لازم است بدانید این موضوع می باشد که اوراق بدهی در بازار فرابورس و بازار اصلی انتشار می یابد.
اوراق بدهی از انواعی است:
- اوراق قرضه
- اوراق قرضه با نرخ بهره ثابت
- اوراق قرضه با نرخ بهره شناور
- اوراق خزانه دولتی
- اوراق صکوک شرکتی
- اوراق مشارکت دولتی
- اوراق مشارکت شرکتی
- اوراق مرابحه
- اوراق استصناع
- اوراق منفعت
- گواهی سپرده
پیشگامان بی نهایت مطالعه مقاله مدیریت ریسک را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
اوراق سهام:
هرگاه سرمایه یک شرکت، سازمان یا نهاد مالی به قسمت های مساوی تقسیم شود به هر کدام از این قسمت ها سهم از آن شرکت سهامی گفته می شود.
به خرید هر تعداد از سهام های شرکت های سهامی صاحبان سهام گفته می شود (در صورت تمایل برای کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد می کنم به مقاله سهام و انواع سهام مراجعه بفرماید.)
انواع سهام:
- سهام عادی
- سهام ممتاز
- سهام با نام
- سهام بی نام
اوراق بهادار مشتقه:
یکی از انواع اوراق بهادار می باشد، که معاملات آن مبنی بر کالا های فیزیکی و یا دارایی های پایه ای صورت می گیرد. منظور از دارایی پایه ای؛ نرخ بهره، صنعت ساخت و ساز و یا هر نمونه ای از دارایی های دیگر.
ارزش اوراق مشتقه به یک یا چند دارایی که از آن مشتق باشند بستگی دارد. مشتقه قراردادی است بین دو یا چند طرف که بر اساس یک یا چند دارایی است. ارزش مشتقه به وسیله نوسانات دارایی مبنا مشخص می شود.
انواع اوراق بهادار مشتقه:
- قرار دادهای سلف
- قرار دادهای آتی
- قرار دادهای اختیار معامله
- قرار دادهای معاوضه
بازار معاملاتی اوراق مشتقه بازار بورس یا بازارهای تشکیل شده در خارج از بورس هستند. اوراق مشتقه خارج از بورس بخش بزرگ تری از مشتقه ها را شامل می شود که هنوز قانون گذاری نشده اند، در حالی که مشتقه های معامله شده در بورس دارای استاندارد سازی هستند.
با این توضیح باید گفت که اوراق مشتقه معامله شده خارج از بورس در اکثر اوقات دارای ریسک بیشتری نسبت به مشتقه های استاندارد است.
نگارش: ساناز یوسفی
به منظور کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه مقاله بودجه ریزی را به شما عزیزان پیشنهاد می نماییم.
با اوراق قرضه و تاثیر آن بر بازار فارکس آشنا شوید
بازارهای سرمایه هر کشور نقش مهمی در سنجش سلامت اقتصاد دارد بعلاوه قدرت اوراق قرضه یک کشور بر ارزش پول آن کشور نیز تاثیر میگذارد.
اوراق قرضه ابزار بدهی هستند که میتواند توسط شرکتها یا دولتها برای دستیابی به سرمایهای که نیاز دارند قرض بگیرند با نرخ بهره نسبتا کم برای تامین مالی منتشر شوند. (به اوراق منتشر شده توسط خزانه داری هر کشور، اوراق خزانه نیز میگویند.)
دولتها اوراق را در تمام سطوح منتشر میکنند، به عنوان مثال ایالات متحده در سطوح فدرال، ایالتی و شهرداریها اوراق قرضه منتشر میکند.
اوراق قرضه، نسبت به انواع دیگر بدهیها و وامها منابع ارزانتری برای وامستانی دولتها و شرکتها هستند.
ناشر اوراق قرضه شرایط کلی تامین مالی و استقراض را تعیین میکند این شرایط شامل تعیین دوره بازپرداخت اوراق قرضه و نرخ بهره (نرخ کوپن اوراق قرضه) در سطوحی است که به نظر آنها مناسب است. در حراج اوراق قرضه، سرمایهگذاران موافقت میکنند که قیمتی را برای اوراق قرضه پرداخت کنند این قیمت بازده متوسط اوراق قرضه را در حراجی تعیین میکند. خریداران اوراق قرضه عموما کوپنهایی را دریافت میکنند که سود اصلی آنهاست و به طور دورهای در فواصل زمانی ۳۰ روزه، ۶۰ روزه، ۱۲۰ روزه، سه ساله، پنج ساله، ده ساله و ۳۰ ساله پرداخت میشود.
بازدهی اوراق قرضه، بازگشت سرمایه موثر سالانه است با توجه به قیمتی که برای این اوراق پرداخت شده و کوپنهایی که قرار است پرداخت شود. بنابراین وقتی صحبت از بازدهی میشود، منظور بازدهی هر ساله آن نوع از اوراق است.
علاوهبر این، قیمت اوراق مبلغی است که خریدار برای اوراق قرضه پرداخت کرده یا ارزشگذاری فعلی آن اوراق در بازار، همچنین کوپن اوراق بهادار میزان بهرهای است که خریدار اوراق قرضه به صورت دورهای از ناشر اوراق قرضه دریافت میکند.
توجه داشته باشید که قیمت اوراق، رابطه معکوسی با بازده آن دارد. هنگامی که قیمت اوراق قرضه افزایش مییابد، بازده کاهش یافته و هنگامی که قیمت اوراق کاهش مییابد، بازده افزایش مییابد. این یک مفهوم مهم برای معاملهگران فارکس در مورد اوراق خرانهداری است.
به طور کلی، اگر سرمایهگذاران نسبت به قیمت اوراق قرضه دیدگاه نزولی داشته باشند، بازده این اوراق افزایش پیدا میکند و نمایانگر نرخ بهره بالاتر در آینده خواهد بود که برای دلار آمریکا یک شرایط صعودی است. به طور مشابه اگر قیمت اوراق قرضه از دیدگاه سرمایهگذاران صعودی باشد، بازده اوراق کاهش یافته و نرخ بهره در آینده نزولی خواهد بود که به صورت کلی برای دلار آمریکا یک دیدگاه نزولی است. دلیل معکوس بودن بازدهی اوراق با قیمت آنها این است که قیمت سررسید اوراق ثابت است و قیمت حال حاضر هرچقدر کمتر از قیمت سررسید باشد دارنده آن سود بیشتری میبرد که به معنای بازدهی بیشتر است؛ پس قیمت کمتر اوراق به معنای درصد سود بیشتر برای دارنده آن است.
اسناد، اوراق و اوراق قرضه دولت ایالات متحده
در این بخش به معرفی اسناد (Bill)، اوراق (Note) و اوراق بلندمدت (Bond) خزانهدرای آمریکا میپردازیم. مواردی که بازده آنها بیشترین تاثیر را بر روی جفت ارزهای عمده در بازار فارکس که شامل دلار آمریکا میشوند دارند. به طور کلی به بدهیهایی با سررسید یک سال یا کمتر اسناد، سررسیدهای بین دو تا ده سال اوراق و به سررسیدهای ده تا سی سال اوراق قرضه گفته میشود.
تفاوت سررسید اوراق خزانه داری
همچنین باید چند اصطلاح دیگر مرتبط با اوراق قرضه (bond) تعریف شود. در بازار اوراق قرضه اصطلاح «کوپن صفر» به این معنی است که برای این بدهی هیچ کوپنی پرداخت نمیشود. این بدهیها در سررسید دقیقا به قیمت اسمی فروخته میشود.
به عنوان مثال اگر خزانهداری سندی به قیمت ۱۰۰۰ دلار داشته باشید، سرمایهگذار مبلغی کمتر از ۱۰۰۰ دلار برای این سند پرداخت میکند و در زمان سررسید معادل ۱۰۰۰ دلار را به طور کامل دریافت میکند. در این مثال اگر فرض بگیریم سررسید این سند ۶ ماهه بوده و سرمایهگذار در ابتدا ۹۸۰ دلار برای آن پرداخت کرده باشد، این فرد در مدت شش ماه معادل ۲۰ دلار سود کرده یا به عبارت دیگر این سند بازدهی سالانه چهار درصد بدون سود مرکب داشته است.
اسناد خزانه، کوتاهترین سررسید را دارند و همیشه با کوپن صفر عرضه میشوند، در حالی که اوراق و اوراق قرضه خزانهداری سررسید بلند و کوپن دارند. همچنین نرخ بهره اسناد خزانه، به عنوان درصد تعادلی برای کوپنهای پرداختی ابزارهای بدهی بلندمدتتر مانند اوراق و اوراق قرضه خزانهداری استفاده میشوند. این کوپنها به طور دورهای در طول عمر آن ابزار بدهی پرداخت میشوند و منجر به نرخ سود یا بازدهی معینی میشوند که میتواند برای دورههای یاد شده نرخ سودهای غالب بازار را تحت تاثیر قرار دهد و با آنها مقایسه شود.
خزانهداری ایالات متحده معمولا کوپنهای اوراق قرضه خود را پیش از حراج اوراق قرضه اعلام میکند. این کار بدین منظور انجام میشود که سرمایهگذاران بتوانند در مورد مبلغی که میخواهند برای این اوراق پرداخت کنند، تصمیم بگیرند. اگر خزانهداری سود کوپن را نسبت به نرخ بهره غالب، بیشتر تعیین کند، ممکن است تقاضای سرمایه گذاران آنقدر قیمت اوراق را بالا ببرد که از قیمت اعلامی نیز بالاتر برود.
این امر چه تاثیری بر بازار ارزها خواهد داشت؟ اگر سرمایهگذاران خارجی قصد خرید اوراق خزانهداری ایالات متحده در یک حراجی را داشته باشند، برای خرید این اوراق باید دلار آمریکا نیز بخرند. دقیقا به همین دلیل است که وقتی شرایط جغرافیایی سیاسی در هم ریخته میشود، سرمایهگذاران به سمت خرید اوراق خزانه داری ایالات متحده متمایل میشوند، زیرا آنها یک سرمایهگذاری امن محسوب میشوند و برای انجام این کار دلار آمریکا نیز خواهند خرید و یه دلیل افزایش تقاضا، ارزش دلار آمریکا در برابر ارز کشورهای دیگر بالاتر خواهد رفت.
همچنین وقتی ذهنیت سرمایهگذاران بینالمللی به سمت افزایش اشتهای ریسکپذیری سوق پیدا میکند، دیدگاه معقول برای قیمت اوراق خزانه داری آمریکا نزولی و برای بازده اوراق، صعودی خواهد بود. چرا که این سرمایهگذاران به دنبال خرید داراییهای با بیشترین بازده میروند و این ابزارها عموما در ارزهایی غیر از دلار سهام و اوراق قرضه آمریکا ارائه میشوند.
ارزهایی که اغلب مورد توجه سرمایهگذاران ریسک پذیر قرار دارند، ارزهای با بازدهی بالاتر مانند دلار نیوزلند و استرالیا هستند. این ارزها به دلیل کسری حساب جاری (خالص جریان پول از خارج به داخل کشور) زیاد خود، نرخ سود بالاتری را برای جبران خطر کاهش ارزش پول ملی خود ارائه میدهند. بازده بالاتر این ارزها و اوراق قرضه دولتی آنها برای جبران ریسک اضافی سرمایهگذاران ارائه میشوند. معاملهگرانی که به دنبال «معامله انتقالی» (سرمایهگذاری در یک کشور برای سود بردن از تفاوت میان نرخ بهره دو کشور متفاوت) هستند در این نوع شرایط، اقدام به کسب سود میکنند.
همانطور که گفته شد، در زمانهایی که ریسکگریزی افزایش مییابد، تقاضا برای داراییهای خزانهداری آمریکا افزایش یافته و این امر بازده آنها را کاهش میدهد. چراکه در این زمانها سرمایهگذاران ترسیده و تنها به دنبال محافظت از پول خود هستند. ارزهای مورد علاقه در این شرایط بازار به عنوان داراییهای امن شناخته شده و شامل دلار آمریکا، فرانک سوئیس و ین ژاپن هستند. معاملهگرانی که به دنبال «معامله انتقالی» هستند در این شرایط ریسک گریزی، به دنبال سرمایهگذاری نیستند.
استفاده از نسبت تقاضا به عرضه (BTC) راهی برای سنجش تقاضای اوراق قرضه دولتی در حراج
معیار اصلی تقاضای اسناد، اوراق و اوراق قرضه خزانهداری آمریکا همان چیزی است که به آن «نسبت تقاضا به عرضه» گفته میشود. نسبت bid to cover، نسبت حجم اوراق قرضهای که موسسات و سرمایهگذاران متقاضی هستند را با حجم اوراق بدهی را که واقعا برای فروش گذاشته شده است، مقایسه میکند. به عنوان مثال اگر خزانهداری ۱۰ میلیارد دلار اسناد خزانهداری برای فروش در حراجی پیشنهاد دهد و سرمایهگذاران ۱۵ میلیارد دلار پیشنهاد وارد کرده باشند، نسبت تقاضا به عرضه ۱.۵ خواهد بود.
نسبت بالای btc به معنای موفقیت در حراجی است و این معمولا به نفع ارز مربوطه تمام میشود چرا که سرمایهگذاران برای خرید اوراق قرضهای که درخواست آن را دارند باید آن ارز را خریداری کنند. این اطلاعات مهم پس از تمام حراجیهای بزرگ خزانهداری و همچنین پس از حراج اوراق قرضه در سایر کشورها برای عموم منتشر میشود.
به طور معمول، موفقیت حراج خزانهداری بر اساس نسبت bid to cover در هر حراج نسبت به حراجیهای قبلی بررسی میشود. اگر حراج با داشتن نسبت btc بالاتر نسبت به حراجهای قبلی باشد، آن حراجی موفقیت آمیز تلقی میشود.
برخی از تحلیلگران معتقدند که حراج اوراق خزانهداری در صورتی که نسبت پوشش ۲ یا بیشتر داشته باشد بسیار موفق است. به همین ترتیب در صورتی که این نسبت پایین تر از یک باشد، به معنای تقاضای پایین برای آن مورد خاص است. عدم موفقیت حراج به کاهش ارزش دلار منتهی میشود چرا که سرمایهگذاران خارجی تقاضای کمتری برای خرید اوراق قرضه آمریکا و در نتیجه دلار آمریکا خواهند داشت.
بازده اوراق خزانه چگونه بر ارزها تاثیر میگذارد
اوراق قرضه دولتی به دلیل امنیت سرمایهگذاری بالا، در مقایسه با سایر داراییها مانند سهام، بازده کمتری دارند، این بدان دلیل است که پرداخت کوپن (بهره) در اوراق قرضه دولتی تضمین شده است، بنابراین به عنوان یک سرمایهگذاری بسیار امن در نظر گرفته میشود.
با توجه به این نکته، اوراق قرضه شرکتی و اوراق قرضه منتشر شده توسط برخی از شهرداریها که دارای ریسک بیشتری هستند میتوانند ریسک قابل توجهی در قبال پرداخت کوپن (سودهای میاندورهای) یا حتی ریسک عدم بازپرداخت قیمت اسمی اوراق در سررسید را به همراه داشته باشند.
هنگامی که «ریسک گریزی» در بازار افزایش پیدا میکند، این امر منجر به آن میشود که سرمایهگذاران به دنبال اوراق قرضه با کیفیت بالاتر بروند. این سرمایهگذاران تمایل به خرید اوراق قرضه دولت آمریکا دارند و بازده آنها نسبت به آنچه در بازارهای دیگر مشاهده میشود کاهش مییابد. در چنین شرایطی، ارزش دلار آمریکا افزایش مییابد و ارزش نسبی ارزهای دیگر به طور معمول کاهش مییابد.
به عنوان مثالی برای توضیح چگونگی ارتباط ارزش ارز با قیمت اوراق خزانه دولتی در هنگام انتشار دادههای مهم اقتصادی، رابطه بین اوراق خزانهداری ۱۰ ساله ایالات متحده و دلار آمریکا را در نظر بگیرید.
هنگام انتشار داده خرده فروشی آمریکا، در صورتی که این آمار بسیار بهتر از حد انتظار باشد، قیمت اوراق ۱۰ ساله خزانهداری معمولا به شدت سقوط میکند، در نتیجه بازده این اوراق افزایش پیدا میکند.
بازده بالاتر اوراق قرضه نشاندهنده خطر افزایش نرخ بهره در آمریکا است. همچنین اوراق قرضه با بازدهی بالاتر باعث جذب سرمایهگذاران خارجی میشود. که در اثر این رخداد، سرمایهگذاران ارزهای محلی خود را برای خرید دلار به فروش میرسانند. این امر منجر به افزایش قیمت دلار در برابر این ارزها میشود.
همانطور که در مثال بالا اشاره شد، نرخ سود اوراق قرضه دولتی، (که در بازده اوراق خزانهداری منعکس میشود) میتواند تاثیر قابل توجهی بر ارزش دلار آمریکا داشته باشد. نمودار زیر نشان میدهد که معمولا همبستگی قدرتمندی میان بازده اوراق ۱۰ ساله خزانهداری آمریکا با دلار آمریکا در مقابل ین ژاپن از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۲ وجود داشته است:
بازده اوراق در مقابل جفت ارز USDJPY
این نمودار نشان میدهد که با افزایش بازده اوراق ۱۰ ساله خزانهداری آمریکا، افزایش متناظری در جفت ارز USDJPY دیده میشود. برعکس هنگامی که بازده این اوراق کاهش مییابد، نرخ USDJPY نیز کاهش مییابد. این رخداد، رابطه همبستگی مثبت بین نرخ اوراق قرضه دولتی و ارزش دلار را برجسته میکند، که در این مورد ۰.۶۱ است.
اسپرد اوراق قرضه، تفاوت نرخ بهره و معامله انتقالی در فارکس
معاملات اوراق قرضه دولتی و نرخ بازدهی اوراق خزانه میتوانند نقش بسزایی در بازار ارز داشته باشند. با سهام و اوراق قرسهام و اوراق قرضه ضه افزایش دسترسی به بازارهای بینالمللی، و هنگامی که اختلاف بازده اوراق قرضه و نرخ بهره افزایش مییابد، مدیران صندوقهای سرمایهگذاری به سمت سرمایهگذاری در کشورهایی که بازده اوراق بیشتری دارند، متمایل میشوند.
به عنوان نمونهای از معامله انتقالی، وضعیتی را در نظر بگیرید که نرخ بهره استرالیا بیش از پنج درصد است در حالی که نرخ بهره ایالات متحده زیر دو درصد است. چنین اختلاف مهمی در نرخ بهره میتواند باعث افزایش تمایل برای سرمایهگذاری بر روی اختلاف نرخ بهره میان این دو اقتصاد بزرگ شود.
موفقترین معاملات انتقالی، دارای بازده مثبت هستند، بدین صورت که ارز با بالاترین نرخ بهره را خریداری کرده و ارزی را که پایینترین نرخ بهره را دارد به فروش برسانید و همچنین میتوانید ترکیبی از معامله انتقالی در کنار استراتژی روندی (directional trend strategy) را به کار برده تا در دوره سرمایهگذاری مورد نظر سود خود را افزایش دهید.
با ترکیب این دو شرایط دلخواه میتوان از روند صعودی ارزی که در جهت خرید معامله شده همزمان با فروش ارزی که دارای نرخ بهره پایین است، بهره برد. این امر منجر به سود بسیار زیادی برای بعضی از معاملهگران انتقالی در بازار فارکس میشود، همانطور که در سال ۲۰۰۰ معاملهگران با خرید دلار استرالیا در مقابل دلار آمریکا به چنین سودی دست یافتند.
در آن زمان اسپرد (به فاصله میان دو چیز اسپرد میگویند: برای مثال فاصله بین بازده اوراق دو کشور) بازدهی میان دلار آمریکا و دلار استرالیا افزایش یافت و دلار استرالیا در عرض چند ماه شروع به صعود کرد. تفاوت میان نرخ بهره سهام و اوراق قرضه در آن زمان ۲.۵ درصد به نفع دلار استرالیا بود که به افزایش ۳۷ درصدی نرخ دلار استرالیا در برابر دلار آمریکا طی سه سال انجامید. در آن زمان، معاملهگران علاوه بر کسب سود ناشی از حرکات قیمت، سود روزانه (تفاوت نرخ بهره) حاصل از معامله انتقالی را نیز دریافت میکردند.
در کنار جفت ارز محبوب AUDUSD برای معامله انتقالی، ارزهای با بازدهی پایین مانند فرانک سوئیس یا ین ژاپن در برابر ارزهای با بازده بالا مانند دلار استرالیا و نیوزلند فروخته شدند و برای معامله انتقالی استفاده شدند. این روش معاملهگری به ویژه در سال ۲۰۰۷ بسیار سودآور بود، در آن زمان بازده اوراق قرضه ژاپن تنها نیم درصد بوده و بازده اوراق قرضه استرالیا تا ۸.۲۵ نیز رسید.
تغییرات جفت ارزهای AUDJPY و AUDUSD
در زمان بحران اقتصاد جهانی در سال ۲۰۰۸، بازار بین المللی اوراق قرضه جایگاه قابل توجهی پیدا کرده بود. بسیاری از کشورها شروع به کاهش نرخ بهره کردند که منجر به خنثی شدن معاملات انتقالی شده و فشار مستمر بر دلار استرالیا و نیوزلند وارد کرد.
در سالهای اخیر با کاهش اختلاف بین بازده در ارزهای اصلی، محبوبیت استراتژی معامله انتقالی کاهش یافته است. با این وجود برخی صندوقهای پوشش ریسک، بانکهای سرمایهگذاری و سایر موسسات مالی همچنان از تفاوت نرخ بهره در زمانی که فکر میکنند میتوانند بازدهی مناسبی داشته باشند، استفاده میکنند.
تجزیه و تحلیل اوراق مشارکت و اوراق بهادار
بخش چهارم اوراق قرضه و اوراق مشارکت مواد ۵۱ تا ۷۱ لایحه در رابطه با اوراق قرضه می باشد اوراق قرضه معرف مبلغی وام و بهره معین بوده و تنها توسط شرکت سهامی عام منتشر می شود مثلاً شخصی مبلغ ۱۰ میلیون را به مدت یک سال به شرکت واگذار می کرد و ماهانه مبلغ سود دریافت می نمود پس از یک سال نیز اصل مبلغ یعنی ۱۰ میلیون تومان را دریافت می کرد اوراق قرضه دیگر منتشر نمیشود زیرا شورای نگهبان به دلیل ربوی بودن و دریافت بهره معین و مغایرت با اصل ۴۴ قانون اساسی آنرا غیر شریف اعلام کرده است که امروزه به جای اوراق قرضه و اوراق مشارکت منتشر میشود قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت مصوب ۱۳۷۶ و آیین نامه اجرایی مصوب سال ۱۳۷۷ مقررات اوراق مشارکت را مشخص کرده است در صورتی که مجوز انتشار اوراق مشارکت صادر میشود که شرکت طرح عمرانی داشته یا در شرکت های پذیرفته شده در بورس طرحی برای نوسازی و توسعه داشته باشد.
دسترسی آسان به مطلب
ماهیت اوراق مشارکت
گرچه به عقیده برخی مقررات اوراق مشارکت با عقد مضاربه سازگار می باشد اما اوراق مشارکت ماهیت آن عقد شرکت می باشد تضمین اصل مبلغ و سود در ماده ۵ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت پیشبینی شده است بر خلاف مقتضای ذات عقد شرکت نمی باشد و تعهد حسن انجام مشارکت است.
ویژگی های اوراق مشارکت
به موجب ماده ۲ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت و اوراق بهادار به نام یا بی نام است که به موجب این قانون به قیمت اسمی مشخص برای مدت معین منتشر میشود و به سرمایه گذارانی که قصد مشارکت در اجرای طرحهای موضوع ماده یک را دارند واگذار می گردد دارندگان این اوراق به نسبت قیمت اسمی و مدت زمان مشارکت در سود حاصل از اجرای طرح مربوط شریک خواهند بود
سود اوراق مشارکت به صورت علی الحساب تعیین می شود و سود قطعی تنها پس از پایان دوران مشارکت قابل مطالبه خواهد بود سود اوراق مشارکت ممکن است از سود سهام شرکت بیشتر یا کمتر باشد.
نکته ویژگیهای اوراق مشارکت
اوراق بهادار می تواند با نام یا بی نام باشد با قیمت اسمی معین منتشر می شود به منظور ایجاد سرمایه گذاری به صورت مشارکتی در طرحهای زیربنایی تولیدی و ساختمانی است
شرکت های مجاز به انتشار اوراق مشارکت
به موجب ماده ۱ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت اوراق مشارکت توسط شرکتهای دولتی دولت شهرداری ها و موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی و موسسههای آموزش منفعه و همچنین شرکت سهامی عام و خاص و تعاونی و تولید و منتشر میشود اما اوراق قرضه طبق ماده ۵۱ لایحه فقط توسط شرکت سهامی عام قابل انتشار بوده است.
شرایط مشارکت منتشر کننده اوراق مشارکت
به موجب ماده ۱۵ تا ۱۷ آیین نامه اجرایی ماده ۱۷ قانون تنظیم بخشی از مقررات تسهیل نوسازی صنایع کشور شرایط زیر باید در اوراق مشارکت رعایت شود.
حداقل ۲ سال از تاریخ پذیرش شرکت در بورس گذشته باشد و در دو سال مالی پیش از انتشار اوراق مشارکت سودآور بود و امکان سود آوری در آینده وجود داشته باشد بعلاوه اینکه زیان انباشته نشده باشد
صورت های مالی دو دوره پیش از تقاضا انتشار باید به تصویب مجمع عمومی رسیده و سوابق گزارش دهی و شفافیت نیز به تایید سازمان بورس رسیده باشد.
انواع اوراق سهام و اوراق قرضه مشارکت
اوراق مشارکت به دو دسته عادی و مرکب تقسیم میشود دارنده اوراق مشارکت عادی حقیقی جز دریافت اصل و سود و سایر حقوق مالی ندارند اوراق مشارکت مرکب به دو دسته اوراق مشارکت قابل تبدیل و قابل تعویض با سهام تقسیم میشود انتشار اوراق مشارکت قابل تبدیل و تعویض با سهام فقط توسط شرکت سهامی عام امکان پذیر است.
اوراق مشارکت قابل تبدیل به سهام
به موجب مواد ۳۰ و ۳۱ آیین نامه اجرای قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت در اوراق مشارکت قابل تبدیل به سهام شخص میتواند به جای دریافت اصل مبلغ و سود اوراق مشارکت خود را با سهام شرکت تبدیل نماید با انتشار این نورا شرکت باید افزایش سرمایه دهد اما لازم نیست که در زمان تصمیم به انتشار اوراق مشارکت اقدام به افزایش سرمایه نماید و می تواند مهلتی که دارندگان اینگونه سهام قصد تبدیل اوراق با سهام شرکت را دارند افزایش سرمایه دهد پس از صدور سهام جدید در نتیجه افزایش سرمایه سهامداران شرکت حقی نسبت به آن ندارند زیرا حق دریافت سهام جدید شرکت برای دارندگان اوراق مشارکت قابل تبدیل با سهام است. انتشار اوراق مشارکت قابل تبدیل با سهام به تصویب مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام می رسد زیرا انتشار این نوع را با افزایش سرمایه همراه است و هر نوع تغییر سرمایه منحصراً در صلاحیت مجمع عمومی فوقالعاده میباشد.
اوراق مشارکت قابل تعویض با سهام
مثلاً شرکت آب ساز شمال اوراق مشارکت قابل تعویض با سهام شرکت منتشر می نماید و پس از سررسید به جای آنکه سهام شرکت خود را به دارنده بدهد سهام شرکت خود در شرکت راهسازی قزوین را به دارنده اوراق مشارکت قابل تعویض با سهام می دهد و به موجب ماده ۲۹ آیین نامه اجرای قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت این صورت ناشر یعنی همان شرکت آب ساز شما موظف است حداقل به میزان اوراق مشارکت قابل تعویض موجودی سهام شرکتهای مذکور را تا سررسید نهایی اوراق مشارکت نگهداری نماید و به همین دلیل نیازی به افزایش سرمایه وجود ندارد در مثال ما شرکت آب ساز شمال که صادر کننده اوراق مشارکت است سهام خود در شرکت راهسازی قزوین را تعویض می نماید پس نیازی به افزایش سرمایه وجود ندارد. تصمیم انتشار اوراق مشارکت قابل تعویض با سهام به عقیده دکتر اسکینی باید به تصویب مجمع عمومی عادی برسد زیرا منتج به افزایش سرمایه نمیشود.
هم اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام و اوراق قرضه قابل تعویض با سهام با افزایش سرمایه همراه می باشد طبق ماده ۶۱ لایحه مجمع عمومی فوقالعاده مقارن با اجازه انتشار اوراق قرضه قابل تعویض با سهام باید افزایش سرمایه شرکت و اقلام برابر مبلغ اوراق قرضه تصویب کند و همچنین طبق ماده ۶۹ لایحه مجمع عمومی فوقالعاده در زمان تصمیم راجع به انتشار اوراق مشارکت قابل تبدیل به سهام باید اجازه افزایش سرمایه را به هیئت مدیره بدهد.
مرجع صدور مجوز برای انتشار اوراق مشارکت
امروزه با توجه به ماده ۲۳ قانون بازار اوراق بهادار و صدور مجوز اوراق مشارکت دیگر با بانک مرکزی نمی باشد و در صلاحیت سازمان بورس است اما مراجع مندرج در ماده ۲۷ این قانون از کسب مجوز از سازمان بورس معاف هستند
معرفی انواع اوراق بهادار (سهام ممتاز)
سهام ممتاز نوعی اوراق بهادار است که دارندة آن نسبت به درآمدها و داراییهاي شرکت، حق یا ادعاي محدود و معینی دارد. این سهام زمانی منتشر میشود که هزینۀ سهام عادي بالاتر باشد. هنگامی که درجۀ اهرم مالی شرکت بالا باشد یا انتشار سهام عادي از نظر کنترل شرکت، براي مالکان مشکل ساز باشد، شرکتها اقدام به انتشار سهم ممتاز میکنند.
این نوع از سهام را به دو دلیل ممتاز مینامند:
الف – سود این سهام قبل از سهام عادي پرداخت میشود.
ب – در زمان انحلال شرکت یا فروش داراییها، بعد از تسویۀ بدهیهای شرکت، ابتدا صاحبان سهام ممتاز حقوق خود را دریافت میکنند و سپس باقیمانده داراییها به صاحبان سهام عادي میرسد. سهم ممتاز را اوراق بهادا ر ترکیبی نیز مینامند چون ویژگیهای سهام عادی و اوراق قرضه را با هم دارا هستند. سهم ممتاز از نظر نداشتن سر رسید و همچنین هزینۀ مالیاتی، شبیه سهام عادي اند؛ اما با توجه به دریافت سود ثابت همانند اوراق قرضه، در گروه اوراق بهادار با درآمد ثابت قرار میگیرند. سهام ممتاز از طریق پذیره نویسی خصوصی وارد بازار میشوند در بازار خارج از بورس و در بورس قابل دادوستد هستند.
ویژگی های سهام ممتاز
- در بردارنده نوعي حق مالکیت.
- نداشتن سر رسید.
- شرکت انتشار دهنده نباید دارایی های خود را وثیقه یا رهن این اوراق قرار دهد.
- اعطای سود به دارندگان سهام ممتاز (در صورت داشتن سود)
- حق تقدم بردارندگان سهام عادی از نظر دریافت سود سهام.
- حق تقدم بر دارندگان سهام عادی از نظر دریافت ادعای خود در صورت انحلال شرکت.
- دارا بودن حق رای فقط در موارد بسیار خاص در مجمع عمومی
- اعطای تخفیف مالیاتی به شرکتی که سهم ممتاز شرکت دیگر را بخرد.
انواع سهام ممتاز
۱- سهم ممتاز جمع شونده
در این نوع سهام شرکت حق پرداخت هیچ سودی به سهامداران عادی را نخواهد داشت مگر اینکه سود سهام ممتاز انباشته شده در سال های قبل را بپردازد.
۲- سهم ممتاز مشارکتی
دارندگان این نوع سهام حق دارند پس از دریافت میزان معینی سود سهام در تقسیم سود با صاحبان سهام عادی سهیم شوند یا مشارکت کنند.
۳- سهم ممتاز قابل تبدیل
دارندگان این نوع سهام حق دارند در صورت تمایل سهم ممتاز خود را به سهام عادی تبدیل کنند. (نرخ تبدیل نیز از پیش تعیین می شود)
۴- سهم ممتاز قابل باز خرید
شرکت منتشر کننده این نوع سهام در هر زمان که بخواهد می تواند آنها را بازخرید کند و از دور خارج نماید. قیمت باز خرید معمولاً بیش از قیمت فروش یا ارزش اسمی است و با گذشت زمان کاهش مییابد.
۵- سهم ممتاز با نرخ شناور
نرخ سود این نوع سهام ثابت نیست وبا نرخ بهره بازار ارتباط دارد. معمولاً میزان سود این سهام برای مدتی کم پس از انتشار ثابت می ماند و شرکت منتشر کننده پایین ترین (کف) و بالاترین (سقف) میزان سود پرداختی آن را تعیین می کند. معمولاً برای اینکه ریسک بازار در پایین ترین حد باقی بماند شرکت انتشار دهنده این اوراق باید نرخ بازده آنها را به گونه ای تعیین کند که در بازار به قیمتی معادل یا حدود ارزش اسمی خرید و فروش شود.
اوراق بهادار سنتی
ساختار بسیاری از سهم های ممتازِ سنتی به گونهای است که بدون مدت و دائمی است، یعنی تاریخ سررسید ندارد. با این حال، صادرکننده می تواند و باید (با توجه به مقررات) نسبت به بازخرید سهم های ممتازِ واریز نشده که روی هم انباشته شدهاند، اقدام کند و آنها را از دور خارج سازد.
اوراق بهادار ترکیبی یا دو رگه
از آنجا که سهام ممتاز، از یک سو برخی از ویژگیهای سهام عادی را داراست و از سوی دیگر شباهتهایی به اوراق قرضه دارد، به آن اوراق بهادار دو رگه یا ترکیبی (hybrid preferred stocks) گفته میشود. مانند اوراق قرضه، سودی که به سهام ممتاز تعلق میگیرد با نرخ ثابت نسبتا بالایی پرداخت میشود. از سوی دیگر، سهام ممتاز مانند سهام عادی در بازار بورس معامله میشود.
سهم ممتاز ترکیبی یا «اوراق بهادار سرمایه» با نرخ ثابت برای اولین بار در سال ۱۹۹۳ به بازار معرفی شد. این نوع سهام، ترکیبی از اوراق قرضه (که در ردهی بدهیهای شرکت قرار میگیرد) و حقوق صاحبان سهام بود. سهامممتاز ترکیبی جدید، نسبت به سهام ممتاز سنتی از نقدشوندگی (liquidation) بالاتری برخوردار بود.
از لحاظ فنی به سهم ممتاز ترکیبی، به جای سود تقسیمی بهره پرداخت میشود. بهره (interest) با سود تقسیمی (dividend) تفاوت دارد و نباید این دو را با یکدیگر اشتباه کرد. بهره به درآمد حاصل از سرمایه گفته میشود، در حالیکه سود تقسیمی سودی است که از تقسیم میزان سود عملیاتی، پس از کسر مالیات شرکت، بر تعداد کل سهام، محاسبه میشود و نشان دهنده سودی است که شرکت در یک دوره مشخص، به ازای یک سهم به دست آورده است. از آنجا که بهره ی سهم ممتاز ترکیبی پیش از کسر مالیات پرداخت میشود، انتشار این نوع سهام مزایای زیادی (از نظر کاهش هزینه های مالیاتی) برای شرکت صادرکننده خواهد داشت. این در حالی است که سود همه ی انواع سهام پس از کسر مالیات صورت میگیرد و این پرداخت سود، تاثیری در پرداخت مالیات ندارد.
توصیه می شود سرمایه گذاران قبل از خرید سهام، به طور کامل ویژگی های اوراق بهاداری را که خریداری میکنند و تأثیری را که هر یک از این ویژگیها ممکن است بر اوراق خریداری شده، داشته باشد بررسی کنند. درآمد حاصل از بهره، به نوبعی خود برای شخص سرمایه گذار به عنوان مالیات بر درآمد، مشمول مالیات خواهد شد. با این حال، انتشار این نوع سهام و اوراق بهادار برای صادرکنندگان، به دلیل معافیت های مالیاتی بسیار جذاب است. امروزه ۷۵% از سهم های ممتازی که در بازار سهام خرید و فروش میشود از نوع سهم ممتاز ترکیبی است.
تاثیر سهم ممتاز بر ریسک مالی
سهم ممتاز نوعی اوراق بهادار با بازدهی ثابت است به همین دلیل انتشار سهام ممتاز باعث افزایش درجه اهرم مالی شرکت می شود.
ریسک مالی سهم ممتاز از اوراق قرضه بیشتر است زیرا کاهش نسبت پوشش هزینه ثابت و افزایش درجه اهرم مالی نشان دهنده افزایش ریسک مالی است.
از دیدگاه مدیران مالی سهم ممتاز جانشین اوراق قرضه است و در هر زمان که انتشار اوراق قرضه مطلوب نباشد شرکتها دست به انتشار سهم ممتاز می زنند.
دیدگاه شما