تکنیکال شاخص کل و هم‌وزن

حجم کل معاملات نیز، از ۵۱ میلیارد و ۴۲۲ میلیون سهم به ۵۳ میلیارد و ۵۴۰ میلیون سهم رسید، که نسبت به هفته گذشته افزایش ۴.۱۲ درصدی را نشان می‌دهد.

شاخص هم وزن چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

شاخص هم وزن چیست؟ برای پاسخ بهتر به این سوال باید به این موضوع اشاره کنیم که هنگام انتخاب سهام مناسب برای سرمایه‌گذاری، معمولا به مواردی از قبیل قیمت سهام، وضعیت بنیادی صنعت، صورت‌های مالی، وضعیت تکنیکال قیمت سهام و غیره توجه می‌کنیم. اما شاخص‌ها چشم‌اندازی از کلیت بازار در اختیارمان می‌گذارند که در بهترین حالت می‌توانند نشان‌دهنده روند کلی بازار باشند. مثلا اگر شاخص کل روندی نزولی داشته باشد، نشان‌دهنده این است که کلیت بازار گرفتار روند نزولی است و کسب سود در چنین بازاری دشوارتر از حالتی است که بازار در روند صعودی قرار گرفته است. بنابراین تحلیل شاخص‌های مختلف برای ارزیابی کلیت بازار می‌تواند چراغ راهی برای یافتن بهترین زمان برای ورود به بازار یا خروج از آن باشد.

ویژگی‌های شاخص هم وزن

اگر بخواهیم ویژگی‌های شاخص هم وزن را در قالب فهرست مرور کنیم، می‌توانیم فهرست مختصر زیر را در نظر داشته باشیم:

• روند و بازدهی شاخص هم وزن بر مبنای بازدهی اکثریت سهام بورسی است، نه تعداد کمی از شرکت‌های بزرگ و دارای ارزش بازار بالا
• در محاسبه شاخص هم وزن، همه شرکت‌ها وزن برابری دارند
• به‌طور کلی میزان نوسان شاخص هم‌وزن کمتر از نوسان شاخص کل است
• وقتی شاخص هم‌وزن در روند صعودی قرار می‌گیرد به این معناست که بیشتر شرکت‌های کوچک بازار سرمایه در روند صعودی قرار دارند

انواع شاخص هم وزن بورس

در حال حاضر برای بورس ایران شاخص‌های مختلفی تعریف شده است که از میان آن‌ها می‌توانیم به شاخص‌های مهم اشاره کنیم:

1. شاخص کل بورس
2. شاخص بازده نقدی و قیمت
3. شاخص صنعت و شاخص مالی
4. شاخص سهام آزاد شناور
5. شاخص بازار اول و بازار دوم بورس
6. شاخص ۵۰ شرکت برتر
7. شاخص ۳۰ شرکت بزرگ

شاخص کل هم‌وزن چیست؟

ممکن است این سوال پیش بیاید که پس شاخص هم وزن چه شد؟ شاخص هم وزن در واقع از دل شاخص کل بیرون می‌آید و به‌نوعی زیرمجموعه آن محسوب می‌شود.

«شاخص قیمت بورس اوراق بهادار تهران» یا «Tehran Exchange Price Index» که به اختصار «TEPIX» یا تپیکس نامیده می‌شود، در میان اهالی بازار سرمایه به شاخص کل معروف است. این شاخص نشان‌دهنده روند عمومی قیمت تمامی شرکت‌های بورسی است و در تعریف آن آمده است که «سطح تغییرات قیمت‌ها را نسبت به تاریخ مبدا» می‌سنجد. شاخص کل در یکم شهریور ۱۳۶۹ با عدد ۱۰۰ واحد معرفی شد و با فرازونشیب‌هایی اکنون در محدوده یک میلیون سیصد هزار واحد قرار دارد.

فرمول کلی محاسبه شاخص کل به این صورت است:

منظور از ارزش جاری همان ارزش بازار شرکت است که از حاصل‌ضرب تعداد سهام آن شرکت در قیمت هر برگه سهام آن به دست می‌آید. ارزش جاری کل بازار بورس هم از مجموع ارزش جاری یا ارزش بازار شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس به دست می‌آید.

نکته یک: شاخص کل بورس تهران قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس را شامل می‌شود و اگر نماد شرکتی به هر دلیلی (برگزاری مجمع، ابهام در اطلاعات ارائه شده و …) بسته باشد و در بازه‌ای سهام آن شرکت معامله نشود، قیمت آخرین معامله آن در محاسبه شاخص کل در نظر گرفته می‌شود.

نکته ۲: با توجه به فرمول محاسبه شاخص به این نکته پی می‌بریم که شاخص کل علاوه بر قیمت هر برگه سهم، از تعداد سهام منتشره شرکت‌ها هم اثر می‌گیرد. تعداد سهام منتشره شرکت‌ها بعد از هر مرحله افزایش سرمایه (از محل آورده نقدی)، تغییر می‌کند و در نتیجه باید در محاسبه شاخص تعدیلاتی صورت بگیرد. این تعدیلات در مخرج کسر فرمول محاسبه شاخص انجام می‌گیرد. بد نیست به این نکته هم اشاره کنیم که مواردی از قبیل پرداخت سود نقدی و افزایش از محد سود انباشته باعث تعدیل شاخص کل نمی‌شود.

نکته ۳: شاخص کل نمایندهٔ «میانگین» کل بازار است. مثلا اگر این شاخص از یک میلیون واحد به یک‌ونیم میلیون واحد برسد، به معنای این است که قیمت سهام شرکت‌های بورسی به‌طور میانگین پنجاه درصد رشد داشته است. اما این به آن معنا نیست که قیمت همهٔ شرکت‌ها دقیقا به این اندازه رشد کرده. مثلا ممکن است قیمت سهام شرکتی در این بازه پنجاه درصد افت کند، ولی قیمت سهام شرکت دیگری صد درصد رشد داشته باشد.

چرا به شاخص هموزن نیاز داریم؟

اگر در فرمول محاسبه شاخص کل دقت کنیم متوجه خواهیم شد که وزن شرکت‌ها در محاسبه این شاخص اثرگذار است. یعنی اگر شرکتی سرمایه بیشتری داشته باشد و تعداد سهام آن بیشتر باشد (شرکت‌های بزرگ)، تغییرات قیمت سهام این شرکت در مقایسه با تغییرات قیمت سهام شرکت‌های کوچک‌تر، تاثیر بیشتری بر شاخص کل خواهد گذاشت. همین مسئله این امکان را به وجود آورده است که با معاملاتی جهت‌دار و سوری شاخص کل را دستکاری کرد. هرچند مسئولان بازار سرمایه هیچ‌گاه چنین چیزی را رسما اعلام نمی‌کنند، اما بررسی معاملات در مقاطعی از بازار سرمایه چنین ظنی را تقویت می‌کند.

در هر صورت، منعکس نشدن تغییرات قیمت سهام شرکت‌های کوچک‌تر در شاخص کل این نیاز را پدید آورد که شاخص دیگری در کنار شاخص کل معرفی شود برای اینکه تغییرات قیمت این دسته از سهام را بهتر نمایندگی کند. به همین دلایل بود که در تاریخ پنجم اسفند ۱۳۹۳، مدیریت فناوری بورس تهران شاخص کل هم وزن را معرفی کرد و در دسترس فعالان بازار سرمایه گذاشت.

نکته مهم درمورد شاخص کل هم‌وزن این است که در این شاخص تمامی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس وزنی برابر دارند. به تعبیر دیگر، تغییرات قیمت سهام بزرگ‌ترین شرکت بورسی به اندازه تغییرات قیمت کوچک‌ترین شرکت‌های بورسی بر شاخص کل هم وزن تاثیر می‌گذارد. در نتیجه معاملات جهت‌دار تاثیری بر شاخص هم‌وزن ندارند و برای تغییر روند این شاخص باید روند کلیه سهام بورسی تغییر کند.

نکته: شاخص هم وزن با افزایش سرمایه شرکت‌ها تعدیل نمی‌شود و فقط اضافه شدن شرکت‌ها به بورس (یا حذف شدن بعضی شرکت‌ها) است که موجب تعدیل در شاخص هم‌وزن می‌شود. تقسیم سود نقدی هم باعث تعدیل در این شاخص تکنیکال شاخص کل و هم‌وزن می‌شود.

فرمول محاسبه شاخص هم وزن

برای محاسبه شاخص هم وزن از فرمولی استفاده می‌شود که در تصویر زیر دیده می‌شود. در این فرمول، ابتدا قیمت روز سهام تک‌تک شرکت‌های بورسی بر قیمت پایه آن‌ها تقسیم و در ضریب تعدیل مخصوص آن سهم ضرب می‌شود. سپس اعدادی که به دست آمده‌اند را جمع و بر تعداد کل شرکت‌های بورسی تقسیم می‌شود. در پایان عدد حاصل ضرب در عدد پایه شاخص می‌شود. در محاسبه شاخص هم‌وزن، مواردی از قبیل اثر ورود و خروج شرکت‌ها، افزایش سرمایه و غیره تعدیل می‌شود.

تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن چیست؟

همان‌طور که قبلا اشاره کردیم، فرمول محاسبه شاخص کل به گونه‌ای است که شرکت‌های بزرگ‌تر وزن بیشتری در این شاخص دارند و تاثیر بیشتری بر آن می‌گذارند. به بیان دیگر، شاخص کل بین سهم‌های بزرگ‌تر و کوچک‌تر به‌نوعی تمایز قایل می‌شود. اما در شاخص هم وزن شرکت‌ها وزن برابر دارند و تاثیرگذاری آن‌ها بر این شاخص یکسان است.

به‌طور کلی، روند شاخص هم‌وزن می‌تواند نشان دهد که کلیت بازار چه روندی داشته است. مثلا اگر این شاخص مثبت باشد، معنایش این است که بیشتر سهام بازار افزایش قیمت داشته‌اند و اگر منفی باشد، یعنی اینکه اکثر سهام شرکت‌های بورسی کاهش قیمت را تجربه کرده‌اند.

اگر بخواهیم این تفاوت را به زبان ساده‌تری توضیح بدهیم، باید بگوییم این امکان وجود دارد که با مثبت بودن چند نماد خاص، شاخص کل رشد کند، ولی قیمت اکثریت شرکت‌های بازار کاهش داشته باشد. اما این امکان وجود ندارد که با رشد قیمت تعداد محدودی از نمادهای بازار، شاخص هم وزن رشد داشته باشد.

به شاخص کل بیشتر توجه کنیم یا به شاخص هم وزن؟

پاسخ این پرسش بستگی به سبد سهام و استراتژی سرمایه‌گذاری معامله‌گر دارد. ممکن است معامله‌گری به این نتیجه برسد که در مقطعی از بازار، شرکت‌های بزرگ خریدار بیشتری دارند و پول‌های بزرگ تمایل دارند به این سهم‌ها وارد شوند. در چنین حالتی، معامله‌گر سبدی از سهم‌های بزرگ و متوسط بازار تشکیل می‌دهد و در نتیجه بهتر است روند شاخص کل را بیشتر زیر نظر بگیرد.

در حالت دیگر، معامله‌گر ممکن است به این نتیجه برسد که جریان پول در بازار خیلی قوی نیست و این پول هم بیشتر در سهم‌های کوچک فعالیت می‌کند. به تعبیر دیگر، پول فعال در بازار به اندازه‌ای نیست که سهم‌های بزرگ را تکان بدهد. در این حالت معامله‌گر سبدی از سهم‌های کوچک تشکیل می‌دهد و بهتر است روند شاخص هم‌وزن را بیشتر زیر نظر بگیرد.

مقدار شاخص کل و شاخص هم‌وزن را از کجا ببینیم؟

راحت‌ترین راه برای دیدن مقدار شاخص هم وزن و شاخص کل مراجعه به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران یا همان tsetmc.com است. در قسمت بالای این سایت می‌توانید تعدادی از شاخص‌های اصلی بورس را به صورت لحظه‌ای دنبال کنید. در این قسمت شاخص کل با همان عبارت «شاخص کل» و شاخص هم‌وزن با عبارت «شاخص کل (هم‌وزن)» مشخص شده است. در این قسمت علاوه بر مقدار لحظه‌ای شاخص‌ها، می‌توانید ملاحظه کنید که شاخص مورد نظرتان چقدر تغییر داشته و این تغییر چه درصدی از مقدار کل آن شاخص بوده است.

تحلیل شاخص کل این هفته

در این ایام آنقدر تعطیلی های بدون منطق داشتیم که حد و مرز ندارد، متاسفانه به جای پیدا کردن راه حل درست و نهایی مدام تعطیل می کنیم و باز هم وضعیت کرونای کشور به سیاهی میل می کند.
برویم سراغ اصل ماجرا تحلیل شاخص کل این هفته، تا انتهای مرداد چیزی نمانده و گزارشات شرکتها اکثرا بهتر از سال قبل است و قیمتشان نیز افت خوبی داشته، این موضوع می تواند در نهایت باعث یک موج بزرگ نیز بشود اما در حال حاضر از نظر بنیادین نیز با توجه به نرخ 27000 دلار، گزارشات خوب شرکت ها میزان تورم و… چشم انداز بازار سرمایه با قیمت های فعلی مثبت ارزیابی می شود.
از منظر پرایس اکشن و تکنیکال به عکس زیر توجه کنید:

در شکل بالا یک مووینگ 100 به کار رفته، موجی که با فیبوناچی سنجش شده از زمانی سنجیده شده که شاخص کل بالای مووینگ اوریج 100 قرار گرفته است.
مووینگ 100 تقریبا 5 ماه معاملاتی ما را تشکیل می دهد، تغییر رویه و شکست آن به بالا یا پایین نکته ای اساسی است. میزان اصلاح شاخص کل از سقف 2 میلیونی 50 درصد فیبو را تشکیل داده است و اصلاح خوبی بوده، کف سازی مناسبی نیز در آن منطقه انجام شده، شرایط برای یک رشد پایدار و ثابت محیاست.
اما به عکس زیر دقت کنید:

خط ترند نارنجی رنگ به طور مشخص شاخص را به سمت بالا هدایت می کند مادامی که شاخص به آن عکس العمل داشته باشد و بالای مووینگ 100 باشد روندش صعودیست، مقاومت 1.540 نزدیک ترین مقاومت پیشروی شاخص است.
احتما پولبک شاخص به مووینگ یا خط ترند ترسیم شده از آن منقطقه به شدت بالاست اما هر اصلاحی در سهام پیشروی بازار در واقع فرصتی برای خرید و بهینه سازی سبد بورسی ماست.
جهت داشتن یک سبد خوب بورسی و پیدا کردن سهام مستعد رشد بازار سرمایه در ماه های آتی حتما آخرین تحلیل بورس تهران 23 مرداد را تماشاکنید.

تحلیل شاخص کل

امروز ۲۹ دی ماه ۱۳۹۹ شاخص بورس و کلیه بازار در جو منفی سنگین فرو رفته است. برای تحلیل تکنیکال شاخص کل بورس نیاز است هر چه بیشتر به دنبال چرایی رشد و افت بازار بورس در دهه های اخیر بگردیم، شاید این منفی ها بیشتر فرصتی برای معامله گران ماهر ایجاد کند تا در نقاط مناسبی وارد بازار و سهم خاص خود شوند و بتوانند به حداکثر بازدهی در بورس تهران دست یابند.

از تاریخ ۱۹ مرداد سال ۱۳۹۹ که شاخص کل عدد ۲ میلیون واحدی را رد کرده تا به امروز روز خوشی به خود ندیده است، سهام بزرگ همچنان در حال افت و ریزش هستند. گه گاهی صف خرید می شوند ولی به شدت جو عرضه بر بازار حاکم است و هیچ سهمی در امان نیست.

ما می خواهیم روند چند دهه اخیر را به صورت کامل بررسی کنیم و ببینیم آیا می شود بازدهی مناسبی از سهام بازار در ۶ ماه آینده دریافت کرد یا خیر.

وضعیت بنیادی نمادهای بزرگ بازار

در چند روز گذشته با قطعی شدن انتقال قدرت از ترامپ به بایدن، مسئولین کشور ما نیز موضع گیری هایی در مورد نرخ دلار داشته اند این موضع گیری ها در کوتاه مدت مسلما بازار ها و عرضه و تقاضا را با اختلال مواجه می کند و شاهد افت قیمت دلار هستیم.

اما مسئله اساسی این است که این افت ادامه دار نخواهد بود، زیرا شرایط بنیادی هنوز مناسب برای افت قیمت نیست.

اما همین مسائل باعث شده بازار بورس به استقبال دلار ۱۵ تا ۱۷ هزار توانی برود و قیمت شرکتها را به صورت کاملا افراطی افت دهد، شاخص کل که به واسطه قیمت سهام بزرگ مانند پالایشی ها و پتروشیمی ها صعود می کند در این شرایط به شدت آسیب پذیر می شود.

حال به گزارشات که دقت می کنیم متوجه می شویم از نظر بنیادی شرایط برای شرکتها همچنان مطلوب است، گزارشات ۹ ماهه در صنایع فلزی نشان از رونق این صنعت دارد، اما پالایشی ها تا آخر سال گزارشات مطلوبی نخواهند داشت زیرا نرخ نفت در ابتدای کرونا بشدت افت داشت، اما گزارشات ۳ ماهه سال آینده و ۱۲ ماهه امسال آنها می تواند رویه جدیدی را در این شرکتها آغاز کند.

اتفاقات تاثیر گذار بر شاخص کل بورس

در طی ۶ ماه آینده، دو اتفاق بر بازار تاثیر خواهند داشت. اولین موضوع سال نو است همه ساله قبل از عید جو عرضه ای در بازار حاکم می شود و این جو تا اواخر اسفند ماه ادامه می یابد و معمولا در فروردین این جو فروکش می کند.

امسال با توجه به ریزش های شدید در انتهای دی ماه احتمالا در بهمن شاهد یک عکس العمل مثبت از بازار و شاخص کل خواهیم بود، اما روند شتابان در شاخص و سهام بزرگ احتمالا به فروردین سال ۱۴۰۰ منتقل خواهد شد.

اتفاق بعدی انتخابات ریاست جمهوری سال بعد است که تحلیل شاخص کل را کاملا هدف دار خواهد کرد، به طور سنتی در نزدیکی انتخابات شاخص بورس دارای نوسانات مثبت می شود. همیچنین بهتر است قبل از مطالعه مطلب فوق” آشنایی با اصطلاحات بورس “پیدا نماییم که می توانید به مطلب مرتبط مراجعه نمایید .

تحلیل شاخص کل بورس با توجه به انتخابات

هر دولتی در زمان تحویل به دولت بعدی شاخص را رشد داده است در دولت آقای خاتمی زمان تحویل به آقای احمدی نژاد این اتفاق افتاده است، در دولت آقای احمدی نژاد زمان تحویل به آقای روحانی شاخص رشد خوبی داشته است با توجه به حساسیت این موضوع و البته شرایط حال حاضر که بسیار حساس تر است، احتمال رشد شاخص از نیمه دوم اسفند ماه به شدت بالاست.

دقت کنیم در این دولت دعوت علنی دولت به بورس را داشته ایم و البته فروش صندوق پالایشی که در حال حاضر به سهامدارانش زیان وارد کرده، اما آیا این بازی تا انتها به همین شکل است؟؟ آیا دولت با زیان بورس را به دولت بعدی تحویل می دهد؟؟

در گذشته که چنین نبوده باز هم احتمال این ماجرا به شدت پایین است، دولت نمی گذارد لکه سیاهی مانند زیان به سهامداران عامی در دستش بماند.

تحلیل شاخص کل و شاخص کل هموزن

گلدمگ: شاخص کل در غیاب نماد‌های بزرگ بازار امروز منفی کمی را به نسبت روز‌های گذشته خورد و با اُفت 0.05 درصدی به سطح یک میلیون و 469 هزار و 40 واحدی رسید و تکنیکال شاخص کل و هم‌وزن شاخص کل هموزن نیز با اُفت 0.19 درصدی تا ارتفاع 401 هزار و 683 واحد پایین آمد. شاخص کل و شاخص کل هموزن چه روندی را طی خواهند کرد؟

به گزارش سایت بازار طلا، تحلیلگر: نجمه نیک طبع | شاخص کل در غیاب نماد‌های بزرگ بازار امروز منفی کمی را به نسبت روز‌های گذشته خورد و با اُفت 0.05 درصدی به سطح یک میلیون و 469 هزار و 40 واحدی رسید و شاخص کل هموزن نیز با اُفت 0.19 درصدی تا ارتفاع 401 هزار و 683 واحد پایین آمد.

در این مطلب قصد داریم به تحلیل تکنیکال شاخص کل و شاخص کل هموزن بپردازیم.

شاخص کل سطح 1.4 میلیون واحدی را لمس خواهد کرد؟

نمودار هفتگی شاخص کل از شکست کانال نزولی به سمت اهداف مشخص شده در کانال موازی در حرکت بوده و به محض رسیدن به خط وسط کانال موازی و مقاومت ابر کوموی فلت، شروع به اصلاح کرده است.

نکته مهم در مورد این نمودار این است که روند صعودی حفظ شود و برای حفظ شدن روند صعودی، نمودار به کفی بالاتر از عدد یک میلیون و دویست هزار واحد نیاز دارد.

با توجه به فاصله‌ای که نمودار از نوسان نمای کیجنسن فلت گرفته است و همچنین با توجه به گارد نزولی کنونی لمس حمایت یک میلیون و چهارصد هزار واحدی دور از انتظار نیست.

در بررسی نمودار روزانه شاخص کل متوجه خروج نمودار ازابر کومو صعودی می‌شویم و در مبحث ایچیموکو این خروج می‌تواند به معنای ادامه روند نزولی باشد و هر مثبت بازار می‌تواند پولبک به لین ابر کومو صعودی باشد.
تشکیل ابر نزولی آینده و آزادی عمل چیکو اسپن تاییدی برای ادامه روند نزولی است.

حمایت‌های شاخص کل اعداد:
یک میلیون و چهارصد و یک میلیون و سیصد چهل می‌باشد.

حمایت شاخص کل هموزن کجاست؟

شاخص هموزن بعد از شکست ناموفقی که از بالای کانال نزولی داشت دوباره به کانال قبلی بازگشته و به ابرکومو صعودی خود وارد شده است.

اولین حمایت موثر می تواند کف ابر کومو نزولی باشد. این حمایت حوالی عدد سیصد و نود و پنج هزار واحد است.
لازم به ذکر است که اندیکاتور آر اس آی هم به عدد تاثیرگزار 30 رسیده است.

بورس در هفته ای که گذشت؛ چرا نوسانات شاخص کل و هم وزن شدید بود

ارزش کل معاملات بورس اوراق بهادار تهران با کاهش ۷.۲۸ درصدی نسبت به هفته قبل به ۲۷ هزار و ۶۹۷ میلیارد تومان رسید.

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، در طول هفته معاملاتی گذشته که از ۲۰ تا ۲۴ فروردین محاسبه می‌شود، شاخص کل بورس با ۰.۶۶ درصد کاهش به میزان ۹ هزار و ۶۵۲ واحد تغییر داشته و از تراز یک میلیون و ۴۶۳ هزار به یک میلیون و ۴۵۴ هزار واحد رسید.

همچنین شاخص هم وزن که نشانگر بهتری از رشد یا کاهش ارزش تمام بازار و به ویژه شرکت‌های کوچکتر بازار است، با افزایش حدود ۱.۴۹ درصدی مواجه شد و به میزان ۵ هزار و ۶۲۲ واحد تغییر داشت. این شاخص از محدوده ۳۷۷ هزار و ۳۴۸ واحد به ۳۸۲ هزار و ۹۷۰ واحد رسید.

کوروش آسایش تحلیلگر بازار سرمایه گفت: در هفته‌ای که گذشت ارزش معاملات از بازار بورس اوراق بهادار گرفته تا صندوق‌های سرمایه‌گذاری کاهشی بود. همچنین تمامی شاخص‌های با اهمیت به غیر از شاخص هم وزن، روند منفی را در پیش گرفتند. طبق تحلیل تکنیکال یکی از علل این روند منفی، نزدیکی شاخص کل به محدوه مقاومتی یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد بود و علل دیگر تاثیر خبر عوارض صادراتی برخی از صنایع و شرکت‌ها بود که روند بازار را با به سمت منفی سوق داد.

طبق آمار منتشر شده توسط شرکت بورس تهران، ارزش کل معاملات بورس اوراق بهادار تهران در هفته معاملاتی که گذشت با کاهش ۷.۲۸ درصدی نسبت به هفته معاملاتی قبل خود، از مبلغ ۲۹ هزار و ۸۷۳ میلیارد تومان به ۲۷ هزار و ۶۹۷ میلیارد تومان رسید.

حجم کل معاملات نیز، از ۵۱ میلیارد و ۴۲۲ میلیون سهم به ۵۳ میلیارد و ۵۴۰ میلیون سهم رسید، که نسبت به هفته گذشته افزایش ۴.۱۲ درصدی را نشان می‌دهد.

آمار‌ها حاکی از آن است که ارزش معاملات در بازار بدهی که نشانگر میزان خرید و فروش اوراق است، ۷۰.۶۸ درصد نسبت به هفته گذشته کاهش داشته و از یک هزار و ۴۴۷ میلیارد تومان به ۴۲۴ میلیارد تومان رسیده است.

همچنین ارزش معاملات بازار مشتقه که شامل اوراق آتی، اختیار معاملات، اوراق تبعی و. می‌شود با کاهش ۵.۴۳ درصدی از ۵۵ میلیارد تومان به ۵۲ میلیارد تومان رسید.

ارزش معاملات صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (etf) نیز با کاهش ۱۵.۰۷ درصدی از ۷ هزار و ۱۰۳ میلیارد تومان به ۶ هزار و ۳۲ میلیارد تومان رسید.

شاخص بورس چیست؟ فرمول + انواع شاخص بورس

شاخص در لغت به معنی نشانگر، راهنما و نمودار است. کاربرد شاخص بورس در شناسایی وضعیت تغییرات کل بورس نسبت به روزهای قبل است. هر چه تغییرات شاخص کل بزرگتر باشد نشانگر رشد یا افت بیشتری در بازدهی کل بازار بورس است. مدنظر داشته باشید که تغییرات شاخص اهمیت دارد نه عدد آن! علاوه بر شاخص کل بورس، انواع شاخص دیگری نیز وجود دارد که کاربرد خاص خودشان را دارند. در این آموزش بورس با مفهوم، نحوه محاسبه و کاربرد هر کدام از این شاخص‌ها آشنا خواهید شد.

مفهوم شاخص بورس چیست؟

فرض کنید شاخص کل بورس تهران در اسفند سال 98، 300 هزار واحد بود و در پایان سال 1399 به عدد 1.5 میلیون واحد رسیده است. تغییرات 5 برابری شاخص کل چه مفهومی دارد؟! به بیان ساده “میانگینِ افزایش قیمت سهام در بورس در این بازه یکساله 5 برابر بوده است.” یعنی میانگین بازدهی بورس در این یک سال 400 درصد بوده است. شاخص های مختلف مفاهیم متنوعی دارند. برای مثال حرکت شاخص کل، معرف حرکت کل بازار بورس است. در واقع اگر شاخص کل روند نزولی داشته باشد باید با احتیاط اقدام به خرید سهام کرد! یا اگر برای چندین روز متوالی، شاخص کل منفی اما شاخص هم‌وزن مثبت باشد می‌توان تمایل معامله‌گران به سمت شرکت‌های کوچک‌تر را نتیجه گرفت. بنابراین قبل از تحلیل سهام یک شرکت ابتدا باید شاخص‌های مختلف را تحلیل کنید.

انواع شاخص های بورس

بورس تهران انواع شاخص‌های متنوعی دارد. توضیح تمام این شاخص‌ها از حوصله بحث ما خارج است و کاربرد چندانی هم ندارد! در ادامه چند نوع از معروف‌ترین و پرکاربردترین آنها را آموزش می‌دهیم.

1. شاخص قیمت بازار بورس (TEPIX)
2. شاخص کل (شاخص قیمت و بازده نقدی – TEDPIX)
3. شاخص کل هم‌وزن
4. شاخص بازده نقدی
5. شاخص صنایع مثل شاخص خودرو
6. شاخص کل فرابورس
7. شاخص صنعت
8. شاخص مالی
9. شاخص قیمت 50 شرکت فعال
10. شاخص 30 شرکت بزرگ

شاخص کل قیمت بازار بورس (TEPIX)

سازمان بورس اوراق بهادار در فروردین سال 69 اقدام به ارائه “شاخص قیمت بورس تهران” یا همان Tehran Exchange Price Index (TEPIX) کرد. این شاخص بیانگر تغییرات ارزش کل بازار است. از آنجایی که این تغییرات باید نسبت به یک نقطه مبدا سنجیده شود تا قابلیت تحلیل و تفسیر داشته باشد فروردین سال 69 به عنوان نقطه مبدا درنظر گرفته شد. “شاخص کل قیمت” جز قدیمی‌ترین شاخص‌های بورس تهران است و هیچ ارتباطی با “شاخص کل” موجود در صفحه اول سایت TSETMC ندارد. فرمول شاخص قیمت به بیان تکنیکال شاخص کل و هم‌وزن ساده بصورت زیر محاسبه می‌شود:

نکات مهم TEPIX:

• ارزش کل بازار بورس در روز X برابر با مجموع ارزش تمام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس در روز X است. ارزش هر شرکت نیز با ضرب تعداد سهام در قیمت پایانی محاسبه می‌شود.
• “تعداد کل سهام شرکت” یکی از پارامترهای اصلی در محاسبه این شاخص است. در واقع هر چه شرکت بزرگ‌تر باشد تاثیر بیشتری در شاخص می‌گذارد. بدین معنی که شرکت‌های بزرگ‌تر شاخص‌سازتر هستندکه یکی از ایرادات اساسی این شاخص است. برای مثال نماد “فارس” تاثیر خیلی زیادی روی شاخص قیمت دارد.
• طبق فرمول، شاخص قیمت در 1 فروردین 60، 100 واحد بوده است بنابراین شاخص قیمت800,000واحدی بیانگر رشد 8000 برابری ارزش بازار بورس نسبت به فروردین 69 است. از محل آورده نقدی، افزایش یا کاهش تعداد شرکت‌های مشمول شاخص و تجزیه یا ادغام شرکت‌ها، باعث تعدیل پایه شاخص قیمت می‌شود.

در شکل زیر نمودار شاخص قیمت بورس در ده سال گذشته را مشاهده می‌کنید.

شاخص قیمت – هم‌وزن

یکی از ایرادات شاخص قیمت، تاثیر زیاد شرکت‌های بزرگ‌تر در آن است که می‌تواند باعث تحلیل‌های اشتباه شود. برای حل این مشکل، “شاخص قیمت هم‌وزن” ارائه شد. در شاخص هم وزن، تمام شرکت‌ها با وزنی یکسان در محاسبه دخیل هستند. در واقع تمامی شرکت‌ها فارق از تعداد سهام، اثر یکسانی دارند.

شاخص قیمت و بازده نقدی بورس تهران (TEDPIX)

ایراد دوم شاخص قیمت این بود که سود نقدی پرداخت شده شرکت‌ها هیچ تاثیر در شاخص قیمت نداشت. بنابراین “شاخص قیمت و بازده نقدی” برای حل دومین مشکل شاخص قیمت ارائه شد.

شاخص قیمت و بازده نقدی یا همان شاخص درآمد کل، به شاخص کل شناخته می‌شود. در اخبار و رسانه‌ها از این شاخص به عنوان “شاخص بورس تهران” یاد می‌شود! شاخص قیمت و بازده نقدی یا Tehran Exchange Dividend and Price Index (TEDPIX) از فروردین 1377 در بورس ارائه شد. در فرمول شاخص کل، هم قیمت سهام شرکت‌ها و هم سود نقدی پرداختی شرکت‌ها تاثیر دارد. بنابراین می‌تواند معیار بهتری برای تحلیل میانگین بازدهی کل بورس باشد.

فرمول محاسبه شاخص کل بورس مشابه فرمول شاخص قیمت است. با این تفاوت که در شیوه تعدیل آن “سود نقدی پرداخت‌شده شرکت‌ها به سهامداران” نیز تاثیر دارد. در شاخص کل نیز مانند شاخص قیمت، همه شرکت‌ها به یک اندازه موثر نیستند. در واقع هر چه شرکت بزرگ‌تر باشد، تاثیر بیشتری در شاخص کل خواهد داشت. برای حل تکنیکال شاخص کل و هم‌وزن این مشکل نیز شاخصی تحت عنوان “شاخص کل هم‌وزن” ارائه شد.

نکته: شاخص کل در زمان برگزاری مجمع سالانه شرکت‌ها و پرداخت سود نقدی، رشد زیادی را تجربه می‌کند که می‌تواند منجر به تحلیل‌های نادرست شود!

شاخص کل هم‌وزن بورس

شاخص کل هم‌وزن نیز دقیقا مشابه شاخص کل است. با تکنیکال شاخص کل و هم‌وزن این تفاوت که تمام شرکت‌های بورسی با وزنی یکسان در فرمول “شاخص کل هم‌وزن” محاسبه می‌شوند. شاخص کل هم‌وزن مثبت بیانگر مثبت بودن بیش از نیمی از نمادهای بورسی است. اعداد منفی شاخص کل هم وزن نیز بیانگر بازار نزولی است. در صفحه اول سایت TSETMC می‌توانید شاخص کل تکنیکال شاخص کل و هم‌وزن و شاخص کل هم‌وزن بورس را بصورت لحظه‌ای رصد کنید.

در شکل زیر مفهوم 4 شاخص مهم بورس را به بیانی ساده مشاهده می‌کنید.

شاخص بازده نقدی بورس (TEDIX)

شاخص بازده نقدی بورس یا Tehran Exchange Dividend Index (TEDIX) بیانگر میانگین بازده سود نقدی پرداختی شرکت‌های بورسی است. در واقع صعودی بودن این شاخص بیانگر افزایش DPS شرکت‌ها در مجمع عمومی سالیانه است. شرکت‌ها موظف به پرداخت تمام سود نقدی خود به سهامداران نیستند! عموما شرکت‌ها بخشی از سود خود را تحت عنوان “سود انباشته” در قسمت حقوق صاحبان سهام ذخیره کند. به شما توصیه می‌کنم مقاله آموزشی زیر را مطالعه بفرمایید.

شاخص بازده نقدی از فروردین 1377 محاسبه و ارائه شد. فرمول محاسبه آن بصورت تقسیم “پایه شاخص کل قیمت” بر “پایه شاخص قیمت و بازده نقدی” است. دقت بفرمایید زمان مبدا پایه شاخص کل قیمت، 1 فروردین 1369 است. بنابراین برای هم‌سنجی و مقایسه بهتر این سه شاخص، شاخص بازده نقدی در عدد پایه 1653.08 ضرب می‌شود.

شاخص 30 شركت بزرگ

این شاخص همان شاخص قیمت است با این تفاوت که فقط 30 شرکت بزرگ بورس در فرمول لحاظ می‌شوند. منظور از “بزرگ بودن شرکت” همان ارزش شرکت است که با ضرب تعداد کل سهام در قیمت آن بدست می‌آید. از آنجایی که قیمت سهام شرکت‌های بورسی هر روز دستخوش تغییر می‌شود بنابراین لیست 30 شرکت بزرگ بورس نیز هر روز آپدیت می‌شود. “فارس”، “فملی”، “شبندر”، “فولاد” و… همیشه در این لیست حضور دارند!

شاخص صنایع بورس

هر کدام از شرکت‌های بورس در یک گروه مخصوص طبقه‌بندی می‌شوند. این طبقه‌بندی بر اساس استاندارد ISIC منجر به ایجاد 46 گروه در بورس تهران شده است. برای مثال نماد بورسی شپنا، شبندر یا شتران جز گروه فرآورده‌های نفتی هستند.

فرمول شاخص صنایع مشابه فرمول شاخص قیمت است. با این تفاوت که فقط شرکت‌های زیرمجموعه همان گروه در فرمول شاخص محاسبه می‌شوند. شاخص صنایع نیز یکی از مهم‌ترین شاخص‌های بورس برای تحلیل است. قبل از تحلیل سهام یک شرکت بورسی (تحلیل تکنیکال چیست؟)، ابتدا شاخص صنعت آن شرکت را تحلیل کنید.

شاخص صنعت و شاخص مالی بورس

در یک تقسیم‌بندی جامع و کلی‌تر، تمامی شرکت‌های بورسی در دو گروه تقسیم‌بندی می‌شوند: 1. گروه مالی، 2. گروه صنعت

گروه مالی شامل تمام شرکت‌های بورسی فعال در حوزه واسطه‌گری مالی است و شرکت‌های باقی مانده در گروه صنعت قرار می‌گیرند. گروه مالی شامل شرکت‌های گروه “سرمایه‌گذاری‌ها”، “بانک‌ها و موسسات اعتباری”، “شرکت‌های بيمه” و “فعاليت‌های كمكی به نهادهای مالی واسط” است. مابقی گروه های بورسی در گروه صنعت جای می‌گیرند. احتمالا فرمول محاسبه Tehran Exchange Industrial Index و Tehran Exchange Financial Index را حدس زده‌اید!

شاخص 50 شرکت فعال‌تر

این شاخص نیز مشابه شاخص قیمت (TEPIX) است. با این تفاوت که فقط 50 شرکت فعال‌تر بورس در محاسبات این شاخص سهیم هستند. طبق تعریف سازمان بورس معیار اصلی برای گزینش 50 شرکت فعال، میزان نقدشوندگی آنها در دوره‌های 3 ماهه است. بنابراین اگر دنبال خرید سهام شرکت‌هایی با نقدشوندگی بالا هستید به لیست شرکت‌های موجود در این شاخص نگاهی بیندازید.

شاخص آزاد شناور (TEFIX)

شاخص آزاد شناور (TEFIX: Tehran Exchange Free Float Index) یکی دیگر از شاخص‌های پرکاربرد بورس تهران است. محاسبات TEFIX مشابه شاخص قیمت است با این تفاوت که در فرمول آن، تعداد سهام شناور آزاد هر شرکت بورسی استفاده می‌شود.

سهام شناور آزاد در واقع بیانگر تعداد سهامِ آماده عرضه و فروش توسط سهامداران حقیقی شرکت است. بنابراین درصد سهام شناور آزاد بیشتر می‌تواند بیانگر قدرت نقدشوندگی بالاتر سهام آن شرکت باشد.

برای مشاهده درصد سهام شناور آزاد، به قسمت “سهام شناور” در صفحه هر نماد بورسی در سایت TSETMC مراجعه کنید. برای مثال “فملی” دارای 33% سهام شناور است بنابراین تعداد سهام شناور آزاد آن 33.5 میلیارد است. (33 درصد 101.4 میلیارد برگه سهام کل آن شرکت).

شاخص بازار اول و بازار دوم بورس

بازار معاملات نقدی بورس تهران به دو بازار اول و بازار دوم تفکیک می‌شود. بازار اول نیز به دو تابلوی اصلی و فرعی تقسیم‌بندی می‌شود. این تقسیم‌بندی بر اساس درصد سهام شناور، وضعیت سودآوری و چشم‌انداز شرکت، تعداد سهامداران، سابقه فعالیت شرکت، سرمایه ثبت شده شرکت و… است. برای مثال نماد بورسی شپنا در بازار اول و نماد شتران در بازار دوم قرار دارند. برای این دو بازار نیز یک شاخص بصورت مجزا تعریف شده است.

اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش بورس را دارید به شما توصیه می‌کنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش بورس در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارس‌سهام باشید.